نقش منابع آبی در جهت گیری مدیریت محصولات زراعی (مطالعۀ موردی: شهرستان کوهدشت)

وابستگی کشاورزان و زندگی کشاورزی به منابع آبی و بحران‌های پیش رو رابطه‌ای مستقیم با چالش‌های متعدد این ساختار کلان اجتماعی دارد. در زمینه بحران آب در جهان، نوع کشت متهم و قربانی اصلی به شمار می‌آید. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش عوامل موجود در ساختار هیدرولوژیکی و جمعیتی در جلوگیری از خشک شدن منطقه بود، که یکی از فجایع زیست‌محیطی است. مدیریت منابع آبی در هر نقطه، با انتخاب نوع محصول در جلوگیری از هدررفت آب، که می‏تواند از مصرف بیشتر باشد، برای ممانعت از وابستگی به محصولات زراعی سایر مناطق و افزایش میزان بی‌کاری صورت می‌گیرد. برای مدیریت تقاضا بر منابع آبی رهاشده در حوزه انسانی شهرستان کوهدشت، ترکیب داده‏های توپوگرافی و سایر داده‏های کمکی از طریق سیستم اطلاعات جغرافیایی و استفاده از روش ahpfuzzy بهبودیافته جهت وزن‌دهی داده‏های هیدرولوژیکی و جمعیتی (شامل زیرمعیارهای رودخانه، چاه، چشمه، کاشانه، افراد، زن و مرد) و مکان‌یابی اولویت‌ها بر اساس اطلاعات میدانی و تصاویر ماهواره‏ای و منابع موجود در ادارات استان مرتبط با میزان نیاز محصولات آبی منجر به ایجاد اشتغال با رویکرد حفظ منابع طبیعی انجام شده است. نتایج این مطالعه، علاوه بر جلوگیری از کاهش سطح آب‌های زیرزمینی و تخریب چاه‌ها و چشمه‌ها و قنات‌ها، شرایط کشت علمی و اصولی و کاهش فقر و ایجاد اشتغال با مدیریت برنامه‌ریزی‌شده را در منطقه تحقیقاتی، با توجه به نوع محصول و زمان و شیوه کشت، ارائه می‏دهد. بر اساس نتایج و نیز تمرکز زیاد فعالیت‏های کشاورزی در منطقه (مخلوط دیم‏کاری در مراتع متوسط) منطقه مطالعه در پنج کلاس مدیریتی خیلی ضعیف، ضعیف، متوسط، خوب، و عالی طبقه‏بندی شد. این تجزیه‌وتحلیل می‏تواند به مدیران زمین کمک کند تا شرایط حاکم را به سوی مدیریت قانونمند در استفاده از منابع آبی سوق دهند.

The Role of Water Resources in Directing the Crop Management: The Case Study of Koohdasht County

The dependence of the farmers and agricultural life on water resources and the existing crises has a direct relationship with various challenges of this macrosocial structure. In the global water crisis, the cultivation type is simultaneously the major culprit and victim. The purpose of the present study is to examine the role of hydrological and populationrelated factors in preventing the aridification of an area as one of the most devastating environmental disasters. By its selection of the appropriate crop for any area (which prevents water wasting), water resources management can prevent the dependence of that area on the agricultural crops of other areas and help decrease unemployment rate. In order to manage the effect of water demand on the balance of water resources flowing in the Kuhdasht County, the topographic data was combined with other data through the geographical information system and using enhanced AHPFUZZY method. The purpose was to weight the hydrological and populationrelated data (including the subcriteria of river, well, spring, residence, people, men, and women) and determine the location priorities based on the field data, satellite images, and the data existing in the Lorestan province related to the amount of water needed by various products. The intention was to create jobs while protecting natural resources. In addition to the prevention of underground water levels and the destruction of wells, springs, and aqueducts, the results of this study specify the conditions for scientific and principled cultivation, reduction of poverty, and creation of jobs through planned management in the research area based on the consideration of crop type, cultivation method, and cultivation time. According to the obtained results along with the consideration of the fact that agricultural activities are heavily practiced in the area (where dryland farming is performed in midlevel grasslands), the management of the area under study was classified into five levels, namely very weak, weak, average, good, and very good. This analysis can help the land managers to change the existing conditions toward a rulebased management of water resources.