تدوین سناریوهای تحقق‌پذیری آمایش‌سرزمین (مطالعۀ موردی: استان خراسان رضوی)

آینده‌پژوهی در برنامه‌ریزی آمایش سرزمین بر یافتن عوامل کلیدی، پیشران‌ها و فقدان قطعیت‌های توسعۀ مناطق در فضای برنامه‌ریزی تاکید دارد تا برنامه‌ریز آمایشی با دراختیار‌داشتن آن‌ها به‌عنوان اهرم کنترل، به نگاشت و مدیریت آیندۀ مطلوب بپردازد. هدف پژوهش حاضر، شناسایی شاخص‌های تاثیرگذار بر تحقق‌پذیری آمایش استان خراسان رضوی، شناخت متغیرهای کلیدی آمایش استان و درنهایت تدوین سناریوهای موثر بر تحقق‌پذیری آمایش استان بوده است. فرایند حاکم بر این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و نوع روش پژوهش توصیفی‌تحلیلی است. ماهیت داده‌ها کیفی بوده و روش گردآوری داده‌ها و اطلاعات به‌صورت کتابخانه‌ای، اسنادی و پیمایشی است. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها مبتنی بر تکنیک‌های آینده‌پژوهی ازجمله پویش محیطی، تحلیل ساختاری و تحلیل تاثیر متقابل است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد از بین سناریوهای تدوین‌شده، 22 سناریوی با سازگاری قوی، 2740 سناریوی با سازگاری ضعیف و 1837 سناریوی ناسازگار، پیش روی آیندۀ آمایش استان وجود دارد. از 22 سناریوی محتمل، 8 سناریو وضعیت مطلوب، دو سناریو وضعیت بینابین و 12 سناریو وضعیت نامطلوب دارند. از بین سناریوهای مطلوب، سناریوی شمارۀ یک بهترین سناریوی پیش روی آمایش استان است که تمام وضعیت‌های احتمالی آن کاملاً مطلوب است.