تبیین برهم ‌کنشی عناصر شناختی، هیجانی و ارادی در فرآیند تصمیم‌ گیری انسان در پرتو آموزه‌ های اسلامی

تبیین رفتارهای ارادی و سازوکارها و قانونمندی حاکم بر نظام تصمیم‌گیری آدمی در طول تاریخ دغدغه اندیشمندان بوده است. فلاسفه زنجیره‌ای معروف برای شکل‌گیری اراده ترسیم می‌کنند که از «تصور»، شروع شده به «تصدیق به فایده» می‌رسد، از آن به شوق و آنگاه شوق اکید عبور می‌کند و در نهایت اراده شکل می‌گیرد. در این نوشتار تلاش شده است عناصر شناختی این زنجیره بازنگری و تکمیل شود. این پژوهش با روش کتاب‌خانه‌ای انجام شده و از یافته‌های تجربی برای تکمیل عناصر شناختی زنجیره مذکور استفاده شده است. در این نوشتار تاکیدی ویژه بر نقش قوه خیال در شکل‌گیری «تصور» شده است و نیز جایگاه گزاره‌های پایه به منظور عبور از تصور به «تصدیق به فایده» روشن شده است. یافته دیگر این پژوهش، تاثیر عناصر هیجانی و شخصیتی بر عناصر شناختی است. به بیان کامل‌تر، بر تاثیر دوسویه عناصر شناختی و هیجانی تاکید شده است. همچنین، به تاثیر اراده در کنترل تصور و تصدیق به فایده اشاره شده و در نهایت، و پس از آشکارکردن عناصر پنهان زنجیره مذکور، با نگاهی آسیب‌شناسانه، به آفات و موانع شناخت پرداخته‌ شده است.