بررسی نقش شهوت عملی در ادراکات انسانی از منظر آیت‌الله جوادی آملی

انسان‌ به تبع داشتن بُعد جسمی مجهز به قوایی است که وظیفۀ آن‌ها برانگیختن وی به اعمالی که تامین‌کنندۀ کمال و لذت مادی هستند، می‌باشد. ولی چون حقیقت انسان بُعد روحی اوست، طبیعتاً باید قوای روحی وی کنترل‌کننده اصلی اعمال او بوده و قوای بدنی در خدمت آن‌ها باشند. در این صورت انسان به سمت سعادت حقیقی حرکت می‌کند. اما اگر قوای روحی انسان تسلط تام بر او نداشته و وی تا حدی تحت‌تاثیر قوای بدنی خود باشد یا این که قوای بدنی تسلط کامل بر او داشته باشند، وی به «شهوت عملی» دچار شده است. پژوهش حاضر با واکاوی آرای آیت‌الله جوادی آملی به دنبال بررسی دو جنبه از این وضعیتی است که انسان بدان مبتلاء می‌شود: «فرآیند تاثیرگذاری شهوت عملی بر ادراکات انسانی» و «آثار و نتایج ابتلاء به شهوت عملی بر ادراکات انسانی». در بخش اول بیان شده که حجت درونی خداوند برای انسان چطور با روی گرداندن وی از حجت بیرونی خدا برای او، رو به ضعف و نابودی قرار می‌گیرد و در بخش دوم، پنج مورد از نتایج و پیامدهای تضعیف حجت درونی یا همان ابتلاء به شهوت عملی بر ادراکات انسانی، که عبارت‌اند از: «نپذیرفتن حد و مرز»، «از بین رفتن عزم عملی»، «انکار ربوبیت خداوند»، «ایجاد اختلاف در جامعه» و « فرو رفتن در جهل مرکب»، بررسی شده است. در این پژوهش، روش گردآوری مطالب کتابخانه‌ای است و در تجزیه و تحلیل مطالب از روش توصیفی تحلیلی پیروی شده است.

examining the role of practical lust in human perceptions from the perspective of ayatollah javadi amoli

due to having a physical aspect, a human is equipped with faculties that are tasked with prompting him to perform actions that ensure the fulfillment of material perfection and pleasure. however, since the true nature of a human is his spiritual aspect, naturally, his spiritual faculties should be the primary controllers of his actions, with the bodily faculties serving the spiritual faculties. in this case, the human moves towards true happiness. however, if the spiritual faculties of a human do not have full control over him, and he is somewhat influenced by his bodily faculties, or if the bodily faculties have complete control over him, he falls into ’practical lust’. this research, by examining the views of ayatollah javadi amoli, aims to investigate two aspects of the condition to which a person becomes afflicted: ’the process of the influence of practical lust on human perceptions’ and ’the effects and consequences of being afflicted by practical lust on human perceptions.’ in the first section, it is stated how the inner proof of god for a person becomes weakened and leads to destruction when the person turns away from the external proof of god. in the second section, five results and consequences of the weakening of the inner proof, or the affliction of practical lust, on human perceptions are examined, which are: ’refusal to accept boundaries’, ’loss of practical resolve’, ’denial of god’s sovereignty’, ’creation of division in society’, and ’falling into compound ignorance’. in this research, the method of gathering materials is library-based, and in the analysis of the materials, a descriptive-analytical approach has been followed.