تاثیر عبادت در تکامل انسان از منظر حکمت متعالیه با تاکید بر آرای ملاصدرا

شناخت راه‌های دستیابی به کمال انسانی از دغدغه‌های همیشگی بشر بوده است. لکن پیش از هر چیز باید حقیقت کمال انسانی معلوم گردد تا بتوان راه رسیدن به کمال  انسان را نیز شناخت. بر پایه معارف اسلامی،  «عبادت» از جمله مهم‌ترین عواملی است که می‌تواند در سیر تکاملی انسان اثرگذار باشد. اینکه چگونه عبادت می‌تواند در تکامل انسانی تاثیر داشته باشد حقیقتی است که باید با تبیین عقلانی و تفسیر فلسفی ارائه گردد. حکمت متعالیه به‌عنوان یکی از مکاتب فلسفه اسلامی ظرفیت‌های خوبی برای بیان رابطه میان عبادت و تکامل دارد. با تبیین مبانی حکمت متعالیه در ارتباط با این موضوع می‌توان گام مهمی در راستای تبیین رابطه عبادت و تکامل انسان ها برداشت. مقاله حاضر به روش توصیفی - تحلیلی و باتوجه‌به مبانی ملاصدرا، در این زمینه تلاش خواهد کرد تا بتواند تبیین فلسفی از تاثیر عبادت در استکمال نفس از منظر حکمت متعالیه ارائه کند و در نهایت به این نتیجه می‌رسد که هر عملی که از انسان سر می‌زند با او اتحاد پیدا کرده و از شئون وجودی او می‌گردد و این مواجهه به نحو عینیت است. برای این هدف نخست تصویر حکمت متعالیه از کمال انسانی بررسی می‌شود و سپس ارتباط میان آن با عبادت مورد واکاوی قرار خواهد گرفت.

the effect of worship on human evolution in transcendental wisdom emphasizing the views of mulla sadra

knowing how to accomplish evolution has always been the concern of human beings. however, uncovering the truth of human evolution is the prerequisite for gaining knowledge on the quality of its accomplishment. according to islamic instructions, “worship” is among the factors which can affect the path toward evolution. how worship can affect human evolution is a truth that needs rational explanation and philosophical interpretation. transcendental wisdom, as an islamic philosophical school, enjoys an inherent capacity for explaining the relationship between worship and evolution. thus, expounding the related foundations of transcendental wisdom is an important step in explaining this relationship. the current research has adopted a descriptive-analytical method and used sadraic foundations to offer a philosophical explanation about the effect of worship on the soul’s perfection consistent with transcendental wisdom. it was ultimately concluded that any action performed by human beings unites with him and becomes a part of his existential characteristics in a concrete manner. therefore, primarily, the interpretation of transcendental wisdom of human perfection (evolution) is presented and then, its relationship with worship is investigated.