بررسی و تحلیل نتایج اخلاقی تمثیل غار در اندیشه افلاطون
|
|
|
|
|
نویسنده
|
غفاری ابوالحسن
|
منبع
|
انسان پژوهي ديني - 1396 - دوره : 14 - شماره : 38 - صفحه:127 -142
|
|
|
چکیده
|
از آنجا که اخلاق مبتنی بر مابعدالطبیعه است، بدون تردید بررسی اهداف و نتایج اخلاقی آموزه ها نیز بدون پژوهش های مابعدالطبیعی امکان پذیر نخواهد بود. افلاطون پایه گذار بسیاری از مباحث هستی شناسی، معرفت شناسی و اخلاقی در فلسفه مغرب است. تاثیر او در تفکر فلسفی به حدی است که به عقیده وایتهد تمام تاریخ فلسفه، چیزی جز حاشیه نویسی بر آثار افلاطون نیست. طریق غالب او طرح مباحث عقلی در قالب گفت وگو و تمثیل است. سه تمثیل مهم و تاثیرگذار غار، آفتاب و خط، علاوه بر اینکه نشان دهنده ژرفای اندیشه فلسفی او است، تاثیر انکارناپذیری در حوزه های معرفت شناسی، هستی شناسی و اخلاق گذاشته است، هرچند هر کدام از تمثیل ها آثار و نتایج خاص خود را دارد و اشتراکاتی را میان آنها می توان یافت ولی تهافت و ناسازگاری در این خصوص در سخنان افلاطون دیده نمی شود. نیز منتقدان و مخالفان اندیشه افلاطون مانند ارسطو و ابن سینا و دیگران گرچه با نظریه مثل مخالفت یا آن را نقد کرده اند اما پژوهش و تحقیقی راجع به نشان دادن ناسازگاری در مدعیات مقاله پیش رو دیده نمی شود. در این مقاله نتایج اخلاقی تمثیلغار که در حوزه انسان شناسی فلسفی نیز اهمیت فراوان دارد استنباط و استخراج می شود؛ نتایجی که از تامل در ساختار فلسفه افلاطون و تمثیل غار به نحو اجتهادی به دست آمده است.
|
کلیدواژه
|
تمثیل غار، افلاطون، انسان، اخلاق، تربیت، سلوک، سالک
|
آدرس
|
پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی, گروه فلسفه, ایران
|
پست الکترونیکی
|
dr.ah.ghafari@gmail.com
|
|
|
|
|