مطالعه کمی الگوی بیان ژن na+ transporter تحت تیمارهای مختلف شوری در ارقام جو

شوری یکی از مهم ترین تنش های محیطی است که رشد و عملکرد گیاهان را تحت تاثیر قرار می دهد. پاسخ گیاهان به شوری بسته به ژنوتیپ، شدت و مدت تنش شوری متفاوت است. کده بندی یونna+ مهم ترین مکانیسم گیاهان در تحمل شوری است. در این مطالعه الگوی بیان ژن na+ transporter در ریشه سه ژنوتیپ جو (sahara3771 و لاین امید بخش ایرانی متحمل به شوری و clipper حساس به شوری) توسط realtime pcr کمی مطالعه شد. گیاهان در مرحله گیاهچه ای تحت تیمار صفر، 100 و 200 میلی مولار nacl قرار گرفتند و در سه مرحله 24 ساعت، سه روز و سه هفته پس از اعمال شوری نمونه برداری از ریشه انجام شد. طول، وزن تر و وزن خشک ریشه نیز در این سه مرحله اندازه گیری شد. نتایج نشان دهنده کاهش وزن تر و خشک ریشه با افزایش شدت و مدت تنش شوری بود. تجزیه واریانس بر مبنای اختلاف بیان ژن بین سطوح شوری نشان دهنده وجود اختلاف معنی دار بین ژنوتیپ ها، تیمارهای شوری و مراحل نمونه برداری بود. اثرات متقابل شوری ×ژنوتیپ، شوری ×زمان نمونه برداری، ژنوتیپ × زمان نمونه برداری و شوری ×ژنوتیپ ×زمان نمونه برداری معنی دار بود. تحمل به شوری در ارتباط با افزایش بیان ژن na+ transporter بود. در پاسخ به شوری 100 و 200 میلی مولار nacl، میزان رونوشت های ژن na+ transporter در clipper کاهش یافت. بیان ژن در sahara3771 و لاین امید بخش در پاسخ به شوری 100 و 200 میلی مولار nacl به ترتیب کاهش و سپس افزایش یافت. افزایش بیان ژن در لاین امید بخش بیشتر از sahara3771 بود. احتمالا تحمل این ژنوتیپ ها به شوری در ارتباط با توانایی بالای آن ها در تجمع دادن یون های na+ در واکوئل ها است.