جنبه‌های ایمنی رها‌سازی میکروارگانیسم‌های نوترکیب در محیط‌ های کشاورزی

میکروارگانیسم های نوترکیب یا مهندسی شده دارای پتانسیل ارائه خدمات بسیار ارزنده ای به بخش کشاورزی می باشند که از آن جمله می توان به امکان ایجاد کود های زیستی و عوامل کنترل زیستی آفات و بیماری ها با کارایی بالاتر، تولید نهاده های دام و طیور (منابع آنزیم و پروبیوتیک ها) با کیفیت بیشتر، تولید غذا ها ی فرا ویژه و غنی شده و همچنین پاک سازی محیط های آلوده کشاورزی اشاره نمود. با توجه به پتانسیل بسیار بالا و مزایای قطعی این نوع موجودات برای بخش کشاورزی، رفع برخی ابهامات در خصوص آنها می تواند راه گسترش استفاده از آنها را باز کند. در روش های ارزیابی این نوع میکروارگانیسم ها، میزان زنده مانی و پایداری آن ها در محیط زیست، فراوانی جریان ژنی و انتقال افقی ژن از آن ها به سایر میکروارگانیسم های موجود در زیست بوم و محیط کشاورزی، تاثیرات احتمالی بر روی موجودات غیر هدف (مخصوصا میکروارگانیسم های مفید موجود در ریزوسفر)، و ایمنی غذایی آنها ارزیابی می شوند. علی رغم مطالعات بسیار زیاد انجام شده در زمینه گیاهان تراریخته، متاسفانه میزان دانش موجود در زمینه فواید و اثرات میکروارگانیسم های نوترکیب مخصوصا در محیط های کشاورزی بسیار کم است که این موضوع یکی از دلایل اصلی محدود بودن تجاری شدن آن ها است. این مقاله مروری کلی بر مزایا و بررسی اثرات احتمالی زیست محیطی میکروارگانیسم های نوترکیب کشاورزی با تاکید بر عوامل محرک رشد یا کودهای زیستی (pgprs) و عوامل میکروبی کنترل بیولوژیک آفات و بیماری های گیاهی دارد. آنچه مسلم است بررسی مزایا و اثرات زیست محیطی میکروارگانیسم های نوترکیب کشاورزی باید در مقایسه با اثرات مخرب سموم و کود های شیمیایی بر محیط زیست و سلامت انسان که بطور وسیع در بخش کشاورزی استفاده می شوند و همچنین اثرات میکروارگانیسم های تیپ وحشی در محیط زیست صورت پذیرد.

Biosafety aspects of deliberate release of recombinant microorganisms in the agricultural environments

Recombinant or genetically modified microorganisms (GMMs) have high potential to provide valuable services to the agriculture sector. For example, it is possible to produce GM microbial biopesticides and biofertilizers with higher efficiencies, high quality animal feed supplements (enzyme sources and probiotics), functional and enriched foods, and also bioremediation of polluted agricultural environments. Regarding the high potential and proven advantages of these kinds of microorganisms, reduction of the concerns about their risks will open the way for their commercialization in the near future. During risk assessment of GMMs, some characteristics, including the level of durability, gene flow and possible horizontal gene flow to other microbial flora in the environment, possible effects on nontarget organisms especially useful microorganisms in the rhizosphere ndash; and, finally, human health and food safety concerns, must be evaluated. Although, numerous studies have been dedicated to the environmental risk assessment of GM plants, the knowledge about gained is unfortunately still insufficient, causing their large scale production and commercialization to be very slow. This paper reviews possible benefits of GMMs and also their possible environmental effects related to divers agricultural environments with emphasis on GM PGPRs (biofertilizers) and GM microbial agents used as biopesticides for control of plant pests and diseases. Finally, it will be argued that the benefits and environmental effects of GMMs should be compared with the negative effects of chemical fertilizers and pesticides which are widely used in agriculture sector, and also with the potential effects of wild type microorganisms.