ارزیابی اخلاقی آیین‌نامه ارتقای اعضای هیئت علمی از منظر عدالت توزیعی براساس ملاک «شایستگی»

در ارزیابی اخلاقی جامعه، توجه به ابعاد ساختاری (آیین‌نامه‌ها، قوانین، ساختار نهادها و ...) در کنار توجه به عاملیت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در پژوهش حاضر، محتوای آیین‌نامه ارتقای اعضای هیئت علمی مصوب 18/12/1394 و نیز شیوه‌نامه اجرایی آن از منظری اخلاقی مورد ارزیابی قرار گرفت. سوال اصلی این بود: »آیا آیین‌نامه ارتقا و فرایند اجرای آن، »منزلت حرفه‌ای « را به‌صورت عادلانه‌ای در میان اعضای هیئت علمی توزیع می‌کند؟ «. برای پاسخ به این سوال، ملاک »شایستگی « (میزان تلاش و مشارکت در تولید محصول مفید) به‌عنوان ملاک عادلانه بودن توزیع منزل حرفه‌ای در نظر گرفته شد. حاصل این پژوهش، شناسایی آسیب‌هایی همچون »دیریاب بودن محتوا «، »یکسان‌انگاری رشته‌های دانشگاهی «، »کم‌توجهی به ترویج علم «، »مقاله‌محور بودن «، »عدم توجه به خصوصیات افراد « بود. این آسیب‌ها هر کدام به نوعی به عادلانه بودن فرایند ارتقا لطمه می‌زنند. در انتها پیشنهادهایی برای اصلاح آیین‌نامه ارائه شده تا فرایند ارتقا عادلانه‌تر شود.

Moral Valuation of Academic Personnel’s Advancement Guideline from the Standpoint of Distributive Justice on the Basis of “Competence” Criterion

Paying attention to structural dimensions (guidelines, rules, organizations rsquo; structure etc.) next to the attention to the agency is of high importance in moral valuation of the society. This survey has evaluated the content of the Academic personnel rsquo;s advancement guideline passed in 2016/3/8 and its administrative procedure from moral perspective. The main question was ldquo;Does the advancement guideline and its administrative process distributes the ldquo;professional standing rdquo; fairly among academic personnel? rdquo; For responding this question we regarded the ldquo;competence (the rate of effort and contribution in producing the profitable product) rdquo; criterion as the measurement for distributing the professional standing. The result of this study is recognition of shortcomings like ldquo;content scarcity rdquo;, ldquo;considering the university fields similar to each other rdquo;, ldquo;neglectfulness to the science progress rdquo;, ldquo;being articlebased rdquo;, ldquo;heedlessness to the characteristics of the individuals rdquo;. This shortcomings somehow damage the fairness of advancement process. Finally there are some suggestions for improvement of the guideline to make the advancement process more fair.