سعدی واقعی و سعدی مستتر در دیباچۀ گلستان سعدی

در روایت پژوهی، بحث مولفههای ششگانۀ الگوی ارتباط روایی همیشه مساله‌برانگیز بوده است. این مولفهها به صدای روایت مربوط میشوند که یا بیرونی است یا درونی. سعدی در بیرونیترین جایگاه است که بوستان و گلستان را نگاشته است. اما شیخ شیراز مولف مستتر هم هست که واسطِ سعدی واقعی و سعدی روایت‌گر است و تصویر برساخته در ذهنیت خواننده از شیخ شیرازی واقعی است. حال، صدای سعدی روایت‌گر، گلستان و به طریق اولی، دیباچه را به خواننده/روایتگیر انتقال میدهد. وانگهی، صدای سعدی شیرازی میتواند حاکی از ایدئولوژی وی در مقام مولف واقعی هم باشد. اما، بوستان و گلستان بلندگوی اعلان مواضع سعدی واقعی نیست، بلکه سعدی واقعی این نظرگاه را از رهگذر ابزارهای متنی تبیین میکند. دقیقتر، از طریق سعدی نویسنده یا مستتر بهتر میتوان دربارۀ ایدئولوژی سعدی شیرازی واقعی سخن گفت. این مقاله، جایگاه سعدی واقعی و مستتر/نویسنده را در دیباچۀ گلستان بررسی میکند. توسل به سعدی نویسنده‌ ممکن است راه‌حلی برای بحث دربارۀ تضادها و تناقض‌ها و گفته‌های منسوب به سعدی واقعی محسوب شود، چه از این نظر، گلستان و بوستان دیگر آثار از آن سعدی نویسنده‌محور است تا سعدی واقعی که در تذکره‌ها ذکر شده است.

real sa’di versus implied sa’di in the prologue of gulistan

in narratology, the discussion of the six components of the narrative communicative model has given rise to heated debate. the author discusses the six components of the narrative communicative model and how they relate to the external and internal voices of the narrator. the real saʾdi shirazi is the composer of the works, but there is also an implied author who mediates between the real sa’di and the narrator. the narrator’s voice conveys the prologue of golestân to the reader/narrator, while saʾdi shirazi’s voice can indicate his ideology as a real author. however, the works are not a direct reflection of the real sa’di’s positions, but rather he expresses his point of view through textual tools. the article examines the real and implied position of saʾdi in the prologue of golestân, using the authorial saʾdi as a solution to discuss contradictions and paradoxes attributed to the real sa’di. from this position, golestân and bustân are the works by this authorial saʾdi rather than the real saʾdi mentioned in the tazkiras.