سبک‌شناسی انتقادی شعر شاملو (بررسی لایه‌های بلاغی و کاربرد‌شناختی)

سبک‌شناسی انتقادی رویکرد جدیدی است که ریشه در زیبایی‌شناسی انتقادی دارد و به تاثیر از دیدگاه‌های مکتب فرانکفورت پدید آمده است. بررسی متغیرهای سبکی یک متن از منظر انتقادی به کشف ایدئولوژی متن و چگونگی رابطه متن با مرکز سلطه منتهی می‌شود. در اشعار شاملو از منظر سبک‌شناسی انتقادی لایه کاربردشناختی و لایه بلاغی و واژگانی قابل‌بررسی هستند. ذیل لایه کاربردشناسی به بررسی دو متغیر سبکی تکثیر معنا و نوع نگاه هنجارشکن شاملو به اسطوره‌ها پرداخته شده و تحلیل این شاخصه‌ها به یاری نظریه زیبایی‌‌شناسی انتقادی صورت پذیرفته است. ذیل لایه‌ بلاغی و واژگانی دو متغیر سبکی باستان‌گرایی و تکرار مورد واکاوی قرار گرفته که از منظر زیبایی‌شناسی انتقادی این شاخصه‌ها در خدمت هنجارگریزی زمانی و تقبیح الگوی قدرت در دوران مدرن و نفی سلطه و سرکوب قرار می‌گیرند. در این بررسی‌ها، اشعار شاملو در موضعی نفی‌گرا نسبت به مرکز سلطه قرار دارند. او به یاری شاخصه‌های سبکی، تک‌ساحتی شدن انسان مدرن و الگوی قدرت در جوامع معاصر را نقد می‌کند.

Critical stylistics of Shamloo’s poetry(Exploring rhetorical and pragmatic layers)

Critical stylistics is a new approach rooted in critical aesthetics that has emerged from the perspectives of the Frankfurt School.. The study of stylistic feature of a text from a critical point helps us understand how the text is related to the power and what the ideology of the text is. In Shamlou’s poems, from the point of view of critical stylistics, the layer of pragmatics and rhetorical and lexical layers can be examined. From the perspective of the pragmatic layer we can study propagation of meaning and deviation on the poems of Shamlou. The analysis of these indicators has been done with the help of critical aesthetic theory. From the perspective of the rhetorical and lexical layers we can study archaism and repetition. From an aesthetic point of view, these attributes are explained deviation on the poems and criticism of power in modern times. In these studies, Shamlou’s poems are in a negated position toward the center of domination. He criticizes the onedimensional man in modern times and also the pattern of power in contemporary societies.