سنجش شاخص‌های کالبدی موثر بر مولفه زیبایی‌شناسی در توسعه‌های شهری معاصر (مطالعه موردی: نواحی آماده‌سازی شده در شهر یزد)

در طرح‌های آماده‌سازی زمین به‌عنوان مهم‌ترین الگوی توسعه شهری دهه‌های اخیر باوجود تاکید بر برنامه‌ریزی کاربری زمین، جمعیت و حمل‌ونقل، توجه کمتری به کیفیت‌های محیطی شده است. همین امر سبب گردیده تا این بافت‌های شهری شرایط بسیار سطح پایینی از جنبه‌های کیفی محیط و سیما و منظر شهری دارا باشند و در نتیجه نتوانند برای ساکنان خود، محیطی جذاب و آرام ایجاد کنند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی و سنجش شاخص‌های کالبدی موثر بر مولفه زیبایی‌شناسی از دیدگاه شهروندان ساکن در سه محدوده که در دهه‌های اخیر و در نتیجه طرح‌های آماده‌سازی زمین شکل ‌گرفته‌اند، انجام شده است. این پژوهش از نوع پژوهش‌های کاربردی و با روش پیمایشی و همبستگی و به کمک پرسشنامه و مطالعات اسنادی انجام شده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران معادل 100 خانوار در هر کدام از مناطق مورد مطالعه برآورد شده و از شیوه نمونه‌گیری تصادفی نیز برای تکمیل پرسشنامه ها استفاده شده است. روایی ظاهری پرسشنامه به کمک اساتید دانشگاه یزد و پایایی آن به‌وسیله آزمون آلفای کرونباخ تایید گردید. به ‌منظور تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آزمون‌های آماری رگرسیون خطی چندگانه و آزمون همبستگی پیرسون استفاده شده و از آزمون‌های دوربین واتسون جهت بررسی هم خطی متغیرها و کولموگراف_اسمیرنوف برای تشخیص نرمال بودن توزیع داده‌های پژوهش و همچنین برای تبیین معنی داری مدل رگرسیونی چندگانه از روش تحلیل واریانس anova استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که از شاخص‌های بیست گانه مطالعه شده، در هر کدام از محدوده‌ها تمامی شاخص‌ها دارای اثر مستقیم و معنی ‌دار بر مولفه زیبایی‌شناسی هستند. به ‌صورت کلی شاخص‌های عدم تکرار و یکنواختی بدنه‌ها، تناسب عرض معابر شهری و پیوستگی جداره مهم‌ترین شاخص‌های مشترک موثر بر مولفه زیبایی‌شناسی بوده و دارای رابطه مستقیم و معنی دار از دیدگاه شهروندان هستند.