تحلیل عددی و میدانی مکانیزم انفجار تک‌چال در توده‌سنگ کنگلومرای سد گتوند علیا

در بررسی‌های تحلیلی، میدانی و آزمایشگاهی، برای تشریح چگونگی بارگذاری دینامیکی حاصل از انفجار، روابط متفاوتی توسط محققان مختلف ارایه شده است. نحوه بارگذاری دینامیکی، مقدار حداکثر فشار و نحوه افت فشار پس از خیز می‌تواند بر نتایج شبیه‌سازی عددی موثر باشد. بررسی‌های عددی نشان می‌دهد که لرزش‌های حاصل از انفجار، ناحیه خرد شده و طول ترک‏های شعاعی اطراف چال، به سه فاکتور حداکثر فشار، زمان اعمال بارگذاری و نوع تابع تشریح‌کننده پالس انفجار که در مجموع بیانگر سطح زیر منحنی فشارـ زمان است، وابسته‌اند. در این مقاله، روابط مختلف بارگذاری دینامیکی در نرم‏افزار عددی المان مجزای udec شبیه‌سازی شده و نتایج آن با آزمایش میدانی انفجار petn در توده‏سنگ کنگلومرای منطقه سد گتوند علیا مقایسه گردیده است. با توجه به خصوصیات متقابل ماده منفجره و توده‌سنگ، حداکثر فشار انفجار اعمال شده به دیواره چال با استفاده از روابط نیمه‌تجربی لیو و تیدمان و رابطه گاما، برابر 59/4 گیگا پاسکال در نظر گرفته شده است. در آزمایش‌های میدانی، طول ترک‏های شعاعی 1 متر و لرزش‌های ناشی از انفجار در فواصل 5 و 12 متری به ترتیب، برابر با 36/42 و 91/7 میلی‌متر بر ثانیه اندازه‌گیری شد. نتایج بررسی‌های عددی نشان می‌دهد که تابع پیشنهادی یون و ژیون، انطباق مناسبی با اندازه‌گیری‌های میدانی دارد.