نقد شخصیت‌پردازی ساره در برابر هاجر و مهاجرت به حجاز

از مهم‌ترین نقاط عطف تاریخ، هجرت حضرت هاجر و اسماعیل (علیهماالسلام) به سرزمین بی‌آب و علف حجاز است، که به ایجاد شهر و حرم امن الهی و تجدید بنای خانه کعبه انجامید. تعلیل این هجرت به رذیله‌ای چون حسادت و انتساب آن به بانو ساره، مسئله‌ای سوال‌برانگیز است که به جهت شهرت داستان، تاثیر و ترویج آن در منابع، آثار هنری و رسانه‌ها، ضرورت واکاوی مسئله را می‌طلبد. پژوهش پیش رو، به روش توصیفی تحلیلی در صدد تحقیق و بررسی این مسئله است که علی‌رغم اوصاف پسندیدۀ ساره در قرآن، شدت عمل او تحت تاثیر حسادت ادعایی، دارای تنافی و تناقض است. از این رو، واکاوی همه‌جانبه و تطبیقی این داستان در قرآن، تاریخ، حدیث و اخلاق ضروری است که در این نوشتار پس از تبیین مفهومی و کاربردی حسد و بررسی تطبیقی متون، با تمرکز بر توصیف قرآن به عنوان معیار صحت در توصیف شخصیت‌های داستان و نقد و بررسی قرآن به قرآن گزارش‌ها، به نظر می‌رسد چنین تفسیری، هماهنگ با ظواهر و مبانی قرآنی نبوده و شایستۀ ترویج نیست.

the criticism of the characterization of sarah before hajar and immigration to hijaz

the holy quran has drawn the spiritual and abstract concepts with the use of the symbol in a form of the material structures and creates dynamic and effective images in the addresses’ mind and it influences on human minds. one of the differences of the quranic stories with other human stories is compatibility and metatime modeling. the story of hazrat musa (moses) (p.b.u.h) as the most extensive quranic tale contains the highest use of symbols. the function of the symbol is one the factors of the creating dynamic and compatibility and metatime modeling of this story as the inward feelings and thought of the addresser has drawn attention to it during the history and it has attracted and allured him. meanwhile studying whatness of the symbol this research answers this question how the function of the symbol in the story of hazrat musa (moses) (p.b.u.h) has made this story to be metatime and it studies the stick being the symbol of displaying power, the samiri calf being the symbol of deviance, israelites’ complaints (grips) being the symbol of complaining and stubbornness, asiya being the symbol of selfcontrol and it defines the pharaoh of the exodus, haman and korah as three invalid (falsehood/ void) symbols of the political, religious (belief) and economic fronts.