مفهوم‌شناسی نظام قرآن‌بنیان تامین اجتماعی با تاکید بر مفهوم حیات طیبه

مفهوم رایج تامین اجتماعی غالباً در حمایت معیشتی دولت‌ها از افراد جامعه خلاصه می‌شود. هرچند مفهوم تامین اجتماعی، برآمده از تعریفی اصطلاحی و معاصر و برگرفته از نگاه سکولار غرب به نیازهای این جهانی انسان است، لکن به نظر می‌رسد این امر به هیچ وجه مانع از ارائۀ مفهومی جدید از آن نخواهد بود.در پژوهش حاضر و با روش توصیفی تحلیلی، مشخصاً به این مسئله پرداخته شده است که چگونه می‌توان مفهومی از نظام تامین اجتماعی، بر پایه زندگی مطلوب و بر اساس آموزه‌های قرآن کریم ارائه نمود؟ قرآن کریم کیفیتی از زندگی انسان را با عنوان «حیات طیبه» معرفی نموده است که دارای ویژگی‌هایی است؛ از جمله اینکه حیاتی دائمی، محصول مراتب ایمان و مصادیق گستردۀ عمل صالح، زندگی کرامت‌مدار، امنیت‌زا و آرامش‌بخش و در نتیجه زندگی شادمانه است. در این کیفیت از زندگی، تامین زندگی مادی و معیشتی نه تنها مغفول نیست که از مهم‌ترین عناصر و مولفه‌های تشکیل آن است. از سوی دیگر، از آنجا که بنا بر رویکردهای متفاوت به کرامت انسان، هدف غایی نظام تامین اجتماعی حتی در مفهوم شایع آن، تامین کرامت افراد جامعه معرفی شده است و این مهم از اهداف اساسی هدایت‌های قرآن کریم است، نظام قرآن‌بنیان تامین اجتماعی دارای ارتباطی تنگاتنگ با مفهوم حیات طیبه به عنوان زندگی مطلوب انسان خواهد بود. نتیجه اینکه این نظام، نظامی همسو با حیات طیبه و در راستای تامین کرامت، امنیت و آرامش هر دو جهانیِ انسان اجتماعی است و دولت اسلامی به معنای حاکمیت و به عنوان قدرتمندترین نهاد اجتماعی، بیشترین وظیفۀ تامین آن را دارد تا جایی که می‌توان ادعا کرد که دولت اسلامی، دولت نظام قرآن‌بنیان تامین اجتماعی است.

The Conceptology of the Quran-Based System of the Social Security with Emphasizing on the Concept of the Pure -Good- Life (al-Hayat at-Tayyibah)

From the view of Johan Galtung war is merely a form of violence and peace is not gained through armistice but it is took place by the absence of violence. Galtung defines that violence is the avoidable impairment and disturbance for the satisfaction of the fundamental needs of human beings and every violence is the origin of the next chain of violence, Therefore for achieving peace the cycle of violence should be broke and this does not occur except with eliminating the injustice and discriminatory relations among nations. From his view the culture is the origin of these relations and the religion which is of the main components of the culture has a vital role in establishing peace or the propagation of violence. In the present note the main issue is what the place of the primary and basic human needs in the Quran teachings. Have these needs been respected and recognized in the holy Quran? The positive response to this question will mean peacecentered of the Quran teachings and the negative response will mean the violencecentered of the Quran Teachings. This research with analyticdescriptive method has been adopted and at the end it results that the primary and basic human needs have a superior position in the holy Quran. The correlation of the concepts “corruption and shortcomings” with violence and the correlation of the concept “aggression with the intention to create corruption on the earth” with terrorism is a sign of Islam intention to combat with violence and terrorism.