سیر ساختاریابی سوره در تفاسیر قرآن کریم

تقسیم قرآن مجید به سوره‌ها، امری بر اساس حکمت الهی است و توجه به آن، از زمان آغاز نزول و نیز در آموزه‌های پیامبر اکرمn و اهل بیتm، با تعابیر و از زوایای گوناگون وجود داشته و کمتر کسی است که این تقسیم‌بندی را صرفاً از روی تصادف و فاقد معنا بداند. سوره‌شناسی و توجه به ساختار سوره‌ها، امری است که در زمان‌های اخیر بیش از پیش محل توجه واقع شده و از جملۀ مشخصات مهم سبک و اسلوب قرآن و پایه‌ای برای تدبر نظام‌مند دانسته شده است. مقاله حاضر با بهره‌گیری از روش توصیفی تحلیلی و نیز توجه به آنچه تا کنون در این زمینه انجام شده است، چگونگی بازتاب ساختار و ارتباطات درونی سوره‌ها را در تفاسیر قرآن مورد تتبع قرار داده است. پژوهشی از این دست، جایگاه مفاهیمی مانند وحدت موضوعی، جامعیت واحد، ساختار هندسی، تفسیر ساختاری و نظم ساختاری را بیشتر و بهتر تبیین می‌کند و نشان می‌دهد که شکل‌گیری و تکاملِ شناخت ساختار سوره می‌تواند یکی از عوامل و راهکارهای استنباط مفاهیم از آیات و سوره‌های قرآن کریم باشد.