>
Fa   |   Ar   |   En
   برآورد قابلیت ترکیب پذیری و اثرهای ژنی صفات زراعی در تعدادی از لاینهای اینبرد آفتابگردان (helianthus annuus)  
   
نویسنده حسن زاده فاطمه ,تورچی محمود ,مقدم‌واحد محمد ,اهری زاد سعید ,غفاری مهدی
منبع توليد و فرآوري محصولات زراعي و باغي - 1395 - دوره : 6 - شماره : 20 - صفحه:97 -108
چکیده    تولید موفقیت آمیز ارقام هیبرید آفتابگردان نیازمند اطلاع از قابلیت ترکیب پذیری لاین های اینبرد و نیز اجزای واریانس ژنتیکی برای خصوصیات مختلف زراعی است. بدین‌منظور 20 هیبرید حاصل از تلاقی پنج لاین از ترکیب پذیری عمومی بهتری برخوردار بودند. دو ترکیب 26r52 و × بالاترین ترکیب پذیری خصوصی را داشتند. نتایج این بررسی نشان داد که به‌دلیل وجود تنوع ژنتیکی در مواد ژنتیکی اصلاحی از نظر خصوصیات زراعی و وجود ترکیباتی با قابلیت ترکیب‌پذیری مطلوب، با اعمال روش های مبتنی بر گزینش و دورگ‌گیری امکان تولید هیبریدهای برتر آفتابگردان وجود دارد.تولید موفقیت آمیز ارقام هیبرید آفتابگردان نیازمند اطلاع از قابلیت ترکیب پذیری لاین خویش آمیخته نر عقیم سیتوپلاسمی با چهار لاین برگرداننده باروری در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1388 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه تبریز مورد بررسی قرار گرفتند. براساس نتایج حاصل اختلاف معنی داری بین هیبریدها از نظر بیشتر خصوصیات اندازه‌گیری شده وجود داشت که امکان برآورد اجزای واریانس ژنتیکی از طریق روش لاین × تستر را فراهم کرد. نتایج نشان داد که صفات ارتفاع بوته، قطر طبق، وزن هزار دانه و درصد روغن تحت کنترل اثرات افزایشی بود. در صفات زمان شروع گل‌دهی، قطر ساقه و عملکرد دانه اثرات فوق غالبیت مشاهده شد که بیانگر کارایی گزینش و دورگه گیری به‌ترتیب برای اصلاح این صفات می باشد. از نظر عملکرد دانه لاین نر عقیم 52 و تستر 50r × 222 بالاترین ترکیب پذیری خصوصی را داشتند. نتایج این بررسی نشان داد که به‌دلیل وجود تنوع ژنتیکی در مواد ژنتیکی اصلاحی از نظر خصوصیات زراعی و وجود ترکیباتی با قابلیت ترکیب‌پذیری مطلوب، با اعمال روش های مبتنی بر گزینش و دورگ‌گیری امکان تولید هیبریدهای برتر آفتابگردان وجود دارد.
کلیدواژه اثر ژنی، ترکیب پذیری عمومی و خصوصی، تجزیه لاین × تستر، آفتابگردان
آدرس دانشگاه تبریز, دانشکده کشاورزی, گروه به نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی, ایران, دانشگاه تبریز, دانشکده کشاورزی, گروه به نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی, ایران, دانشگاه تبریز, دانشکده کشاورزی, گروه به نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی, ایران, دانشگاه تبریز, دانشکده کشاورزی, گروه به نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی, ایران, مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوی, ایران
 
   Evaluation of the Combining Abilities and Gene Effects of Agronomic Traits in Sunflower Inbred Lines (Helianthus annuus L.)  
   
Authors Hassanzadeh F. ,Toorchi M. ,Moghadam Vahed M. ,Aharizad S. ,Ghaffari M.
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved