تاثیر مقادیر مختلف کود نیتروژن بر خصوصیات زراعی و عملکرد ریحان ( (ocimum basilicuml. در کشت مخلوط با لوبیا چشم بلبلی (vigna unguiculata l.) و رقابت با علف های هرز

به منظور بررسی خصوصیات زراعی ریحان در کشت مخلوط با لوبیا چشم بلبلی، آزمایشی به صورت کرت های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در دو سال زراعی 1390- 1389 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا شد. عوامل مورد مطالعه شامل کنترل و عدم کنترل علف های هرز، سه سطح کود نیتروژن (صفر، 50 و 100کیلوگرم در هکتار) و ترکیب های مختلف کاشت شامل کشت خالص ریحان و لوبیا چشم بلبلی، کشت مخلوط افزایشی 25، 50 و 75 درصد ریحان بودند. در کنترل علف های هرز، بالاترین عملکرد لوبیا چشم بلبلی ( 684.72 کیلوگرم در هکتار) و ماده خشک ریحان ( 420.37 کیلوگرم در هکتار) به ترتیب به نسبت افزایشی 25 درصد و 50 درصد ریحان همراه با مصرف 50 و 100 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار اختصاص یافت. بالاترین عملکرد اسانس در کنترل و عدم کنترل علف های هرز 69.24 و 70.40 درصد نسبت به کشت خالص ریحان به ترتیب به کشت مخلوط افزایشی 50 درصد و 25 درصد ریحان همراه با مصرف 100 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن اختصاص یافت. هم چنین وزن خشک اندام رویشی و عملکرد اسانس ریحان در تیمارهای کشت خالص به طور معنی داری بیشتر از تیمارهای کشت مخلوط بود. با این وجود، درصد برگ و نسبت برگ و گل به ساقه در گیاه ریحان، در تیمارهای کشت خالص، به طور معنی داری کمتر از تیمارهای کشت مخلوط بود. در شرایط رقابت با علف های هرز، گیاه ریحان در 25 درصد نسبت افزایشی همراه با 100 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار، بیشترین درصد ساقه ( 62.18) و بیشترین ماده خشک ( 160.95 کیلوگرم در هکتار) را نسبت به بقیه تیـمارها داشت. ارزیابی حداکثر بهره وری سیستم (1517) و نسبت برابری زمین (1.31 - ler) به مقدار افزایشی50 درصد ریحان در کشت مخلوط با لوبیا چشم بلبلی همراه با 50 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار و کنترل علف های هرز اختصاص یافت که نشان دهنده برتری کشت مخلوط نسبت به کشت خالص آنها بود.

The Effect of Different Levels of Nitrogen Fertilizer on Yield and Agronomic Characteristics of Basil (Ocimum basilicum L.) Intercropped with Cowpea (Vigna unguiculata L.) and Affected by Weed Competition

In order to study the intercropping of basil (Ocimum basiilicum L.) and cowpea (Vigna unguiculata L.) under different levels of nitrogen supply and weed competition conditions, a field experiment was carried out in splitsplit plot arrangement based on a randomized complete block design with three replications during 2010 and 2011 at Sari Agricultural Science and Natural Resources University. Experimental factors included weed treatment (weed free and weed infested), three levels of nitrogen fertilizer (0, 50 and 100 kg ha1), and different planting ratios (monoculture of cowpea and basil, additive planting ratio 25, 50 and 75% basil). In weed control conditions, the maximum yield of cowpea (684 kg ha1) and dry matter yield of basil (420 kg ha1) were belonged to 20, 50 percent of basil ratio and 50 and100 kg ha1 nitrogen fertilizers, respectively. The highest amount of essence yield in weed free and weed infested were 69.24 and 70.40 percent as compared to the basil monocropping which belonged to 50 and 25 percent of additive basil intercropping with 100 kg ha1 nitrogen application, respectively. Also, the dry weight of shoot and oil yield in monoculture treatments were significantly higher than intercropping. The leaf percent and the ratio of leaf and flower to stem in basil plant were significantly lower in monocropping than intercropping. In weed infested conditions, the highest percentage of stem (62.18) and basil dry yield (160 kg ha1) were recorded in 25 percent of basil ratio and 100 kg ha1 of nitrogen application. Also, the highest system productivity index (1517) and land equivalent ratio (LER=1.31) were belonged to 50 percent of basil ratio and 50 kg ha1of nitrogen fertilizer in weed free conditions which shows that intercropping is more efficient than monocropping.