بررسی اثر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر عملکرد قابل فروش و ویژگی های سوخ جمعیت پیاز گزینش شده از توده بهبهان

به منظور تعیین مناسب ترین تاریخ کاشت بذر در خزانه و تراکم بوته در مزرعه برای پیاز اصلاح شده بهبهان یک آزمایش فاکتوریل در کرت های خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با چـهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشارزی بهبهان به مدت دو سـال زراعی (92 -1390) اجرا شد. فاکتور اصلی شامل چهار تاریخ کاشت بذر در خزانه از 15 شهریور تا 29 مهر ماه با فاصله 15 روز بود و تلفیق فاکتوریل فواصل بین ردیف (20، 30 و 40 سانتی متر) و فواصل بوته ها روی ردیف (5، 7.5 و 10 سانتی متر) به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. برخی از صفات مورد بررسی شامل عملکرد قابل فروش، متوسط وزن و قطر سوخ، درصد کل مواد جامد محلول و درصد ماده خشک سوخ بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر تاریخ کاشت، فاصله بین ردیف و فاصله بوته ها روی ردیف بر عملکرد قابل فروش سوخ در سطح 1% معنی دار بود. حداکثر عملکرد قابل فروش (42460 کیلوگرم در هکتار) در تاریخ کاشت 30 شهریور تولید شد و با به تاخیر افتادن تاریخ کاشت از 30 شهریور، این صفت در سطح 1% کاهش یافت. عملکرد قابل فروش فاصله ردیف 20 سانتی متر (43.78 تن در هکتار) بر دو فاصله 30 و40 سانتی متر (به ترتیب 34.97 و 28.57 تن در هکتار) و فاصله بین بوته 5 سانتی متر (40800 کیلوگرم در هکتار) نسبت به فواصل بین بوته 7.5 و 10 سانتی متر (به ترتیب 35400 و 31310 کیلوگرم در هکتار) در سطح 1% برتری داشتند. کاهش تراکم بوته سبب افزایش متوسط وزن و قطر سوخ و متوسط قطر گردن گردید. براساس نتایج این پژوهش، برای پیاز اصلاح شده بهبهان، کاشت بذر در خزانه در تاریخ 30 شهریور و نشاءکاری با تراکم 100 بوته در مترمربع و با فواصل 5 times 20 سانتی متر با عملکرد قابل فروش 60240 کیلوگرم در هکتار در شرایط اقلیمی بهبهان توصیه می شود.

The Study of Effect of Planting Date and Density on Marketable Yield and Bulb Characteristics of an Onion Population from Behbahan

This study was conducted to determine the optimum planting date and density for a selected population of Behbahan onion for two years. Experiment was conducted as a split factorial based on RCBD design with four replications. Main plots consisted of four planting dates from 6 September to 23 October with 15 day intervals. Sub plots consisted of combinations of three row spaces (20, 30 and 40 cm) and three plant spaces (5, 7.5 and 10 cm). Marketable yield, bulb weight and diameter, total soluble solid and bulb dry matter percentage were measured. Analysis of variance showed significant effects (at 1% probability level) of planting date, row spacing and plant spacing on marketable yield. Planting at 21 September produced the greatest marketable yield (42460 kg ha1). Marketable yield decreased by delaying the planting date. Plants with 20 cm row spacing (43780 kg ha1) had a greater marketable yield than plants with 20 and 30 cm row spacing ( 34970 and 28570 kg ha1, respectively). Plants with 5 cm space produced greater bulb yield than those with 7.5 and 10 cm (35400 and 31310 kg ha1, respectively (. Decreasing the planting density led to increase in bulb weight, diameter and neck diameter. According to the results for the Behbahan onion population, planting at 21 September (in nursery) and transplanting with 20 times 5 cm distances (100 plants m2) with a marketable yield of 60240 kg ha1 may be recommended for Behbahan climatic conditions.