ارزیابی برخی صفات فیزیولوژیک و کیفی اکوتیپ های مختلف بزرک(usitatissimum l. linum) در پاسخ به کودهای شیمیایی، آلی و زیستی نیتروژن

نیتروژن یکی از عناصر اصلی پرمصرف در کشت گیاهان زراعی است. نظر به تاثیر آن بر خصوصیات کمی و کیفی دانه روغنی بزرک، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد در سال ١٣٩١ انجام شد. پنج تیمار مختلف کودی شامل اوره، آزومین، نیتروکسین، سوپرنیتروپلاس و شاهد (بدون کود) و سه اکوتیپ مختلف بزرک ایرانی، فرانسوی و کانادایی در این آزمایش مورد بررسی قرار گرفت. صفات شاخص برداشت، درصد پروتئین و درصد روغن دانه مورد ارزیابی قرار گرفت. هم‌چنین روند تغییرات تجمعی سرعت رشد محصول و برازش داده‌های آن در مدل رگرسیون مورد بررسی قرار گرفت. تنها تفاوت شاخص برداشت در اکوتیپ‌ها معنی‌دار شد. درحالی‌که شاخص برداشت، درصد پروتئین و درصد روغن، پاسخ معنی‌داری به تیمارهای مختلف کودی نشان دادند. اثر متقابل بین اکوتیپ و تیمار کودی برای صفات شاخص برداشت و درصد روغن معنی‌دار شد. مدل رگرسیونی غیر خطی peak توصیف مناسب‌تری از روند تغییرات سرعت رشد محصول در اکوتیپ‌های مختلف و تیمارهای کودی نسبت به سایر مدل‌های برازش شده داشت. با توجه به نتایج حاصل شده، بهنظر می‌رسد کود بیولوژیکی سوپرنیتروپلاس، نیتروکسین و کود آلی آزومین می‌تواند در کشاورزی پایدار به‌عنوان یک جایگزین مناسب برای کودهای شیمیایی در زراعت بزرک باشد.

Evaluation of Some Physiological and Quantitative Traits in Different Ecotypes of Linseed (Linum usitatissimum L.) Under Chemical,Organic, and Biological Nitrogen Fertilizers

Nitrogen is one of the major macronutrients in cropping systems. Considering the effect of nitrogen on the quantitative and qualitative characteristics of linseed, a field experiment was conducted as factorial arrangement in a randomized complete block design with three replications in the Research Station of Faculty of Agriculture, Shahrekord University in 2012. Five fertilizer treatments of urea, Azomin, Nitroxin, Super NitroPlus and control (without fertilizer) and three ecotypes of Iranian, Canadian and French linseed in this experiment were examined. Harvest index, seed protein and oil contents (%) were evaluated. Meanwhile, the trend of the cumulative crop growth rate (CGR) and fitted regression model was studied. Harvest index was significantly different between ecotypes. Harvest index, seed protein and oil contents showed significant responses to fertilizer treatments. The interaction between ecotypes and fertilizer treatments was significant for harvest index and seed oil content. Nonlinear regression model (peak) best fitted on the trend of crop growth rate (CGR) in different ecotypes and different fertilizer treatments. According to result, it seems biological fertilizer of Super NitroPlus, Nitroxin and organic fertilizer of Azomin are capable of being hired in sustainable agriculture as an alternative to chemical fertilizers in linseed cultivation.