بررسی صفات مورفولوژیک، ارزیابی ژنتیکی و گروه‌بندی ژنوتیپ‌های گل داوودی

گل داوودی یکی از مهم‌ترین گیاهان زینتی است که علاوه‌بر گل بریدنی، به‌عنوان گیاه گلدانی و دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این پژوهش صفات مورفولوژیک از جمله خصوصیات ریشه‌دهی قلمه‌ها و ویژگی‌های مورفولوژیک بوته و تنوع ژنتیکی 50 ژنوتیپ گل داوودی مورد بررسی قرار گرفت. براساس تجزیه واریانس داده‌ها تمام صفات مورد بررسی در ژنوتیپ‌ها دارای تفاوت معنی‌‌‌دار بودند. نتایج ضریب همبستگی نشان داد که همبستگی مثبت و معنی‌داری بین ارتفاع ساقه، طول و عرض برگ و تعداد دندانه وجود دارد. به‌طوری‌که بیشترین همبستگی (**+0/90=r) بین طول و عرض برگ مشاهده شد. نتایج نشان داد که بیشترین درصد وراثت‌پذیری عمومی مربوط به‌طول ساقه و دمبرگ بود (بیش از 80%). نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای ژنوتیپ ها را به 6 گروه تقسیم کرد. دو ژنوتیپ ‘تکاپو’ و ‘پلونه’ در یک گروه جداگانه قرار گرفتند که با ساقه بلند و کمترین تعداد انشعاب کاملاً متمایز از بقیه ژنوتیپ ها بودند. در این بررسی تجزیه تابع تشخیص 20 صفت مورفولوژیک، 3 متغیر کانونیک اول در مجموع 89/6 درصد از واریانس کل را شرح دادند. براساس نتایج در بین صفات مورد مطالعه تعداد ریشه‌ی قلمه، اندازه برگ، طول دمبرگ و ساقه، تعداد انشعاب و تعداد دستک مهم ترین صفات برای تشخیص تنوع ژنوتیپ‌های داوودی بودند. نتایج این مطالعه نشان می دهد که استفاده از صفات مذکور برای شناسایی و انتخاب ژنوتیپ های برتر داوودی مفید است. با به کارگیری برخی ژنوتیپ های متعلق به کلاستر a با بوته کوچک و ژنوتیپ های موجود در کلاستر e با گیاهان بزرگ به‌عنوان والد می توان چرخه جدیدی از به‌نژادی گل داوودی را آغاز نمود.

Morphological Characteristics, Genetic Diversity and Classification of Chrysanthemum Genotypes

Chrysanthemum is one of the most important ornamental plants. The genus chrysanthemum is a popular cut flower, medicinal and pot plant. Morphological traits such as cut rooting and leaf characteristics and genetic diversity among 50 genotypes of chrysanthemum morifolium were analyzed. Based on analysis of variance of data all traits in the studied genotypes showed significant differences at 1% level. The results of correlation coefficient indicated a positive and significant correlation between stem length, leaf length, leaf width and leaf serration number.The leaf length showed the highest correlation (r = +0.90**) with leaf width. Results showed that stem length and petiole length had the highest (h2gt 80%) heritability. Cluster analysis according to the morphological traits using the Ward method classified all the genotypes into six groups. In this classification, two genotypes (‘Takapo’ and ‘Poloneh’) were classified into one cluster that was characterized by tall stem and low branch number. In this study, canonical discriminant analysis of 20 morphological traits revealed that 3 canonical discriminant variables explained 89.6% of the total variation among genotypes. Results revealed that among the studied traits, number of cutting root, leaf size, petiol length, stem length, number of branches and number of offsets were the most important traits for discriminating among chrysanthemum genotypes. The results of this study indicate that these traits are useful for selecting and identify superior genotypes of chrysanthemum germplasm. Using some of the genotypes belonging to cluster A (with a small size of plant) and genotypes belonging to cluster E (with a large size of plant) as parents can be practiced as a criteria for breeding programs.