اثرات مواد آللوشیمیایی سیاهدانه بر بازدارندگی رشد علف هرز خاکشیردر مقایسه با گندم نان (triticum aestivum)

هدف از این مطالعه ارزیابی و تعیین اثرات سمیت عصاره سیاهدانه (nigella sativa) بر جوانه زنی و رشد گیاهچه های خاکشیر (.descurainia sophia l) در مزارع گندم (triticum aestivum) و جداسازی و شناسایی ترکیبات مهم فعال زیستی عصاره آبی آن بود. در این راستا، دو آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار انجام شد. در هر آزمایش تیمارها شامل دو سطح عصاره آبی سیاهدانه (ریشه و شاخساره) و چهار غلظت  عصاره (صفر، 50، 100 و 150 ml/l) بودند. نتایج نشان داد بیشترین طول ساقه چه به گندم تیمار شده با 50 ml/l عصاره ریشه سیاهدانه و کمترین به علف‌ هرز خاکشیر تیمار شده با 150 ml/l عصاره شاخساره سیاهدانه تعلق داشت. با افزایش غلظت عصاره سیاهدانه میزان شاخص بنیه گیاهچه کاهش معنی‌داری یافت. علاوه بر آن اثر بازدارندگی عصاره شاخساره سیاهدانه بر وزن خشک گیاهچه و درصد جوانه زنی بیشتر از عصاره ریشه آن بود. در عصاره ریشه و شاخصاره سیاهدانه ترکیبات  فلاونوئیدی (به ترتیب 12/9 و 16/7%)،  فنل (به ترتیب 19/4 و 26/7%) و ترپنوئیدها (به ترتیب 14/5 و 19/2%) مشاهده شد. مهار جوانه زنی و رشد گیاهچه خاکشیر به ترکیبات بازدارنده مهم شامل پلی‌فنل‎ها، فلاونوئیدها مانند اسیدهای تری‌‌کربوکسیلیک، ترکیبات آلکالوئیدی مانند مگنوفلورین، میریستیسین، نورارجمونین و نیجلامین  نسبت داده شدند. به‎طور کلی نتیجه‎گیری می‎شود که عصاره سیاهدانه با داشتن سمیت قوی بر علف‌های هرز می‌تواند به توسعه علف‌کش‌های زیستی کمک کنند.

effects of nigella sativa allelochemical substances on growth-inhibiting of flixweed compared with wheat (triticum aestivum)

the aim of this study was to evaluate the toxicity of black cumin (nigella sativa) extract on germination and growth of flixweed (descurainia sophia) seedlings grown in wheat (triticum aestivum) fields, isolation and identification of important bioactive compounds of its aqueous extract. two factorial experiments were conducted in a completely randomized design with three replications. in each experiment, the treatments included two levels of black cumin aqueous extract (root and shoot) and four concentrations of the extract (0, 50, 100 and 150 ml/l). the results showed that the highest plumule length belonged to wheat treated with 50 ml/l of black cumin root extract and the lowest to flixweed treated with 150 ml/l of black cumin shoot extract. with increasing the concentration of black cumin extract, the amount of seedling vigor index decreased significantly. in addition, the inhibitory effect of black cumin shoot extract on seedling dry weight and germination percentage was higher than the root extract. in root and shoot extract of black cumin, flavonoid compounds (12.9% and 16.7%, respectively), phenol (19.4% and 26.7%, respectively), terpenoids (14.5% and 19.2%, respectively) were observed. inhibition of germination and seedling growth of flixweed was attributed to important inhibitory compounds including polyphenols, flavonoids such as tricarboxylic acids, alkaloid compounds such as magnetofluorine, myristicin, norargemonin and niglamine. in general, it is concluded that black cumin extract with strong toxicity to weeds can help the development of biocides.