گروه‌بندی ژنوتیپ‌های اصلاحی چغندرقند در شرایط نرمال و تنش شوری

برای رتبه‌بندی و گروه‌بندی فول‌سیب‌ها و هیبریدهای مختلف چغندرقند حاصل از برنامه‌های اصلاحی در دو شرایط شوری و نرمال، دو آزمایش مستقل در سال زراعی 1396 در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی میاندوآب انجام شد. هفده فول‌سیب و 28 هیبرید مختلف به‌همراه شاهدهای مقاوم و حساس به تنش‌های شوری و خشکی از نظر صفات مختلف در دو شرایط شور و نرمال مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج رتبه‌بندی در هر دو شرایط نشان داد که در آزمایش فول‌سیب‌ها، ژنوتیپ‌های 18 و 22 و در هیبریدها، ژنوتیپ‌های 6، 23، 25، 27 و شاهد 29 نسبت به بقیه ژنوتیپ‌ها برتر هستند. تجزیه کلاستر نشان داد که در هر دو آزمایش تطابق اندکی بین دو محیط وجود دارد و محیط روی گروه‌بندی‌ها تاثیر دارد. تجزیه به مولفه‌های اصلی در آزمایش فول‌سیب‌ها نشان داد که در شرایط نرمال و تنش شوری صفات سطح برگ، عملکرد ریشه، عملکرد قند، وزن خشک ریشه، میزان نسبی آب از دست‌رفته برگ، عیار قند، خلوص شربت و درصد قند قابل استحصال بیشترین تاثیر را در توجیه مولفه‌های اول و دوم داشتند، در مقابل در آزمایش هیبریدها، صفات سطح برگ، عملکرد ریشه و محتوای نسبی آب برگ در توجیه مولفه‌های اول و دوم بیشترین نقش را داشتند. اکثر صفات مطالعه شده در آزمایش‌های صورت گرفته دارای تنوع بوده و می‌توانند در گروه‌بندی ژنوتیپ‌های چغندرقند مورد استفاده قرار گیرند. همچنین گروه‌بندی‌ها بسته به شرایط محیطی متفاوت خواهد بود.

Sugar Beet Genotypes Grouping under Normal and Saline Conditions

For ranking and grouping of fullsibs and hybrids of sugar beet obtained from breeding programs, two separate experiments were carried out at the farm of the Agricultural and Natural Resources Research Station of Miandoab in 2017 under saline and normal conditions. For this purpose, 17 fullsibs and 28 hybrids differing in resistance and susceptibility to environmental stresses were investigated in for different traits. The ranking results in both conditions indicated that genotypes 18 and 22 in fullsibs test and, genotypes 6, 23, 25, 27 and 29 in the hybrid test were superior to all other genotypes. Cluster analysis showed that in both experiments (fullsibs and hybrids), there was a slight matching between the normal and saline environments and the environment affects the grouping of genotypes. Principle Components Analysis in the fullsibs test indicated that in both conditions, leaf area, root yield, sugar yield, root dry weight, relative water loss, sugar content, purity of syrup and extractable sugar content had the highest contribution in the first and second components. In contrast, in the hybrid test, leaf area, root yield and leaf water content had the highest role in the first and second components. Most of the traits studied in the experiments contained diversity and can be used for grouping sugar beet genotypes. Also, groupings will vary depending on environmental conditions.