ارزیابی صفات بیوشیمیایی و انتقال مجدد مواد پرورده جو (.hordeum vulgare l)در کشت مخلوط تاخیری با نخود (.cicer arietinum l) در شرایط تنش کم‌آبی

به‌منظور بررسی اثر تنش کم‌آبی و ترکیب‌های مختلف کشت مخلوط تاخیری نخود با جو بر صفات بیوشیمیایی و عملکرد جو و نخود آزمایشی مزرعه‌ای به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 97-1396 در دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز اجرا شد. تیمارها شامل دو سطح آبیاری (آبیاری مطلوب و قطع آبیاری در مرحله شیری شدن دانه جو) به‌عنوان فاکتور اصلی و شش ترکیب از کشت مخلوط (جو در آذرماه، جو در دی‌ماه، جو در آذرماه + نخود در آذرماه، جو در آذرماه + نخود در دی‌ماه، جو در دی‌ماه + نخود در آذرماه و جو در دی‌ماه + نخود در دی‌ماه با به‌صورت یک در میان به‌عنوان فاکتور فرعی بودند. تنش کم‌آبی بر غلظت کلروفیل a، فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز، محتوای نسبی آب برگ و درصد مشارکت مواد در جو و عملکرد دانه نخود اثر معنی‌داری داشت. در شرایط تنش کم‌آبی عملکرد دانه جو همبستگی مثبت و معنی‌داری با محتوای نسبی آب (*0/47= r2) برگ داشت. همچنین بیشترین غلظت کاروتنوئید جو در کشت جو در آذر + نخود در دی‌ماه در شرایط تنش کم‌آبی به‌دست آمد. با توجه به اینکه کشت تاخیری جو در آذر + نخود در دی‌ماه در شرایط تنش کم‌آبی از محتوای کارتنوئید، کارآیی انتقال مجدد مواد پرورده و مشارکت مواد بیشتر و به‌دنبال آن عملکرد دانه بالاتری در جو (4215/7 کیلوگرم در هکتار) برخوردار بود، احتمالاً می‌تواند تیمار مناسبی برای کشت در شرایط کم‌آبی آخر فصل باشد.

Evaluation of Biochemical Traits and Dry Matter Remobilization of Barley (Hordeum vulgare L.) in Relay Intercropping with Chickpea (Cicer arietinum L.) under Deficit Water Stress Conditions

In order to investigate the effect of deficit water stress and different combinations of relay intercropping of chickpea with barley on some biochemical traits and grain yield, a field experiment was conducted at College of Agriculture and Natural Resources of Darab, Shiraz University during 20172018 cropping season, as split plot based on a randomized complete block design with three replications. Treatments included two irrigation regimes (normal irrigation and cutting off irrigation at milk development stage) as main factor and the 6 combinations of cropping systems consisted of cultivation of barley on December, barley on January, and different combinations of intercropping consisted of barley in December + chickpea in December, barley in December + chickpea in January, barley in January + chickpea in December, and barley in January + chickpea in January with a ratio of 1:1 as sub factor. Results showed that deficit water stress had significant effects on chlorophyll a, catalase and peroxidase activity, leaf relative water content (RWC) and contribution of current photoassimilates to the grain yield of barley and grain yield of chickpea. Under deficit water stress, barley grain yield had a positive correlation with leaf relative water content (R2=0.47)*. Also, under deficit water stress condition, the highest carotenoid content was obtained from intercropping of barley in December + chickpea in January. Since intercropping of barley in December + chickpea in January had the highest carotenoid content, remobilization efficiency, and contribution of current photoassimilates to the grain yield of barley and hence grain yield of barley (4215.7 kg/ha), it may be a suitable cultural strategy to be taken under late season deficit water stress conditions.