تاثیر تراکم بوته و روش‌های کنترل علف‌های هرز بر صفات رویشی و عملکرد لوبیا قرمز

استفاده از تراکم بوته مناسب و کنترل صحیح علف‌های هرز، از جمله عوامل مهم در دستیابی به عملکرد بالا در لوبیا قرمز است. به‌منظور بررسی اثرات تراکم بوته و کنترل علف‌های هرز بر ویژگی‌های رویشی و عملکرد لوبیا قرمز، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی شهرستان خوی در سال زراعی 1397 اجرا شد. در این پژوهش تراکم بوته در سه سطح 20، 25 و 30 بوته در متر‌مربع و روش‌های کنترل علف‌های هرز در چهار سطح عدم کنترل، علف‌کش اختصاصی (بنتازون)، کنترل دستی و کاربرد علف‌کش عمومی (پاراکوات) انتخاب شدند. نتایج پژوهش نشان داد که اثر برهم‌کنش تراکم کاشت و روش‌های کنترل علف‌های هرز، بر صفات تعداد شاخه جانبی، فاصله اولین شاخه جانبی از سطح زمین، قطر ساقه اصلی، وزن خشک بوته و عملکرد دانه معنی‌دار بود و بر صفات دیگر همچون ارتفاع بوته و درصد پروتئین دانه اثر معنی‌داری نداشت. بیشترین عملکرد دانه (به‌میزان 3391 کیلوگرم در هکتار) در تراکم کاشت 30 بوته در متر‌مربع و اعمال وجین دستی به‌دست آمد و بیشترین درصد پروتئین دانه (به‌میزان 24/8 درصد) در تراکم 20 بوته در متر‌مربع و اعمال وجین دستی علف‌های هرز حاصل شد. نتایج این بررسی نشان داد که در بین روش‌های مختلف کنترل علف‌های هرز، روش کنترل دستی از برتری نسبی برخورداراست و مصرف علف‌کش عمومی به‌تنهایی در کنترل و مهار علف‌های هرز لوبیا قرمز کارآمد نیست. تولید عملکرد دانه لوبیا قرمز حداکثر با تراکم 30 بوته در متر‌مربع نشان‌دهنده واکنش مثبت لوبیا قرمز به تراکم‌‌های بالای گیاهی است.

The Effect of Plant Density and Weed Growth Control Methods on Vegetative Traits and Yield of Red Beans

Using a suitable planting density and proper weed control are important factors in achieving high yield in red beans. In order to investigate the effects of plant density and weed control on the growth and yield of red beans, a factorial experiment was conducted in three replications in completely randomized blocks at the Agricultural Research Center of Khoy, NorthWest of Iran in 20172018. Three planting densities (20, 25 and 30 plants/m2) and four weed control method strategies including uncontrolled, selective herbicide (Bentazone), manually controlled and nonselective herbicide application (Paraquat) were selected. The results showed that the interaction effect of planting density and weed control methods significantly affected the number of lateral branches, the distance of the first lateral branch from the ground, the main stem rsquo;s diameter, the dry weight of the plant and seed yield. The highest seed yield (3391 kg/ha) was obtained in the planting density of 30 plants/m2 and manually controlled weeding and the highest seed protein percentage (24.8%) was obtained in the planting density of 20 plants/m2 and manualweeding method. The results of this study showed that the manual weed control method has a relative advantage over the other methods of weed control and the use of nonselective herbicide alone is not effective in controlling red bean weeds. The production of greatest seed yield with a population density of 30 plants/m2 indicates a positive response of red beans to high plant densities.