اثر قارچ میکوریز و ورمی‌کمپوست بر رشد و ترکیب عناصر معدنی ارقام توت‌فرنگی

این پژوهش به‌منظور بررسی اثر کود زیستی و قارچ میکوریز آربوسکولار در چهار سطح (بدون کود زیستی، ریزوفاگوس ایرگولاریس، فانلی‌فورمیس موسه و ورمی‌کمپوست) بر رشد و ترکیب عناصر معدنی اندام هوایی دو رقم توت‌فرنگی (پاروس و کردستان) به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه‌ای اجرا شد. نتایج نشان داد که کاربرد ورمی‌کمپوست و قارچ میکوریز آربسکولار میانگین وزن خشک اندام هوایی توت‌فرنگی را نسبت به شاهد به‌طور معنی‌داری افزایش داد ولی دو گونه قارچ اختلاف معنی‌داری با هم نداشتند. مایه‌زنی توت‌فرنگی با قارچ میکوریز آربوسکولار جذب کل عناصر را در مقایسه با شاهد به‌طور معنی‌داری افزایش داد ولی اثر معنی‌داری روی غلظت عناصر غذایی اندام هوایی نداشت. کاربرد ورمی‌کمپوست جذب و غلظت کل عناصر غذایی فسفر، پتاسیم، آهن، روی، و مس اندام هوایی را در مقایسه با شاهد به‌طور معنی‌داری افزایش داد. وزن خشک، غلظت و جذب کل روی، جذب کل فسفر، منگنز و مس اندام هوایی رقم کردستان در مقایسه با رقم پاروس به‌طور معنی‌داری بالاتر بود ولی ارقام از لحاظ درصد کلونیزاسیون ریشه اختلاف معنی‌داری با هم نداشتند. درصد وابستگی میکوریزی رقم پاروس نسبت به رقم کردستان با کاربرد قارچ ریزوفاگوس ایرگولاریس به‌طور معنی‌داری بالاتر بود ولی با کاربرد قارچ فانلی‌فورمیس موسه درصد وابستگی میکوریزی رقم کردستان بالاتر از رقم پاروس بود. در یک نتیجه‌گیری کلی، کاربرد کودهای زیستی از طریق افزایش جذب عناصر غذایی رشد گیاه توت‌فرنگی را افزایش خواهند داد که در این بین نقش ورمی‌کمپوست به‌دلیل دارا بودن عناصر غذایی و موجودات مفید خاکزی بارزتر است

The Effect of Mycorrhizal Fungi and Vermicompost on Growth and Mineral Nutrients Composition of Strawberry Cultivars

The study was conducted to investigate the effect of biological fertilizer and arbuscular mycorrhizal (AM) fungi in four levels (without biological fertilizer, Rhizophagus irregularis, Funneliformis mosseae and vermicompost) on growth and shoot mineral nutrients composition of two strawberry cultivars (Parus and Kurdistan) in factorial experiment based on randomized complete blocks design with three replications in greenhouse conditions. The results showed that the application of vermicompost and AM fungi significantly increased the shoot dry weight of strawberry in comparison to control but there was not a significant difference between two species of AM fungi. Total uptake of nutrients was significantly increased by inoculation of strawberry with AM fungi in comparison to the control but inoculation did not leave significance effect on shoot nutrients concentration. Vermicompost application significantly enhanced the uptake and concentration of phosphorus, potassium, iron, zinc, and copper compared to control. Dry weight, zinc concentration and uptake, phosphorus, manganese and copper uptake in shoot of Kurdistan cultivar were significantly higher than Parus cultivar but there was not a significant difference between the cultivars in root colonization. Mycorrhizal dependence (Md) percentage by Rhizophagus irregularis was significantly higher in Parus cultivar than Kurdistan cultivar but Md (%) by Funneliformis mosseae in Kurdistan cultivar was higher than Parus cultivar. In conclusion, application of biological fertilizers will increase the growth of strawberry plant through an increased nutrient uptake, in which the role of vermicompost is more pronounced than that of AM fungi due perhaps to the presence of nutrients and useful soil organisms.