اثر محلول‌پاشی هیومیک اسید بر برخی ویژگی‌های کیفی و تجمع عناصر ریز مغذی در اندام هوایی و دانه تریتیکاله (x tritico-secale wittmack)

در راستای تحقق تولید غذای سالم و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی، مصرف کودهای آلی در کشت‌وکار گیاهان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار شده است. به‌منظور بررسی اثر غلظت و زمان‌های مختلف محلول‌پاشی هیومیک‌اسید بر ویژگی‌های فیزیولوژیک و ویژگی‌های کیفی تریتیکاله، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در سال زراعی 971396 اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل زمان محلول‌پاشی در چهار سطح به‌عنوان عامل اصلی (پنجه‌زنی، ساقه رفتن، ظهور برگ پرچم، گرده افشانی) و غلظت هیومیک‌ اسید در چهار سطح به‌عنوان عامل فرعی (صفر، 200، 400 و 600 میلی‌گرم در لیتر) بودند. نتایج نشان داد که محلول‌پاشی در مراحل برگ پرچم و گرده‌افشانی بیشترین تاثیر را بر صفات فیزیولوژیک داشت. غلظت 600 میلی‌گرم در لیتر هیومیک ‌اسید بیشترین میزان کلروفیل b، شاخص سطح برگ و شاخص سبزینگی و غلظت 400 میلی‌گرم در لیتر بیشترین میزان کلروفیل a را به خود اختصاص داد. بیشترین آهن دانه (40/44 میلی‌گرم در کیلوگرم) مربوط به تیمار زمان پنجه‌زنی و غلظت 200 میلی‌گرم در لیتر بود. بیشترین منگنز دانه (30/73 میلی‌گرم در کیلوگرم) به محلول‌پاشی در زمان ساقه رفتن و غلظت 200 تعلق داشت. بیشترین عملکرد پروتئین (745/65 کیلوگرم در هکتار) از محلول‌پاشی غلظت 200 میلی‌گرم در لیتر هیومیک ‌اسید در مرحله برگ پرچم به‌دست آمد. نتایج این آزمایش نشان داد که با محلول‌پاشی هیومیک ‌اسید می‌توان ویزگی‌های کیفی و تجمع عناصر ریزمغذی اندام هوایی و دانه تریتیکاله را بهبود بخشید.

The Effect of Humic Acid Foliar Application on some Qualitative Characteristics and Micronutrients Accumulation in the Shoot and Grain of Triticale (X Tritico-secale Wittmack)

In order to increase the quality of agricultural products and improve healthy food production systems, application of organic fertilizers has become very important in agroecosystems. To investigate the effect of different concentrations and time of humic acid foliar application on the qualitative characteristics and shoot and grain micronutrients content of Triticale, an experiment was conducted at the Research Field of Agricultural Sciences and Natural Resources University of Khuzestan during the 20172018 growing season. The experimental design was a split plot based on the randomized complete block design with four replications. Treatments included the time of foliar application at four levels (tillering, stem elongation, flag leaf, anthesis) in the main plot and spraying concentrations at four levels (0, 200, 400 and 600 mg L1) in the sub plots. The results showed that the foliar application of humic acid at the flag leaf and anthesis stages had the greatest impact on the plant physiological traits. The highest chlorophyll b content, leaf area index and total chlorophyll (SPAD) were obtained from the application of 600 mg L1 humic acid and the highest chlorophyll a content was gained from the spraying of 400 mg L1. The maximum grain iron (40.44 mg kg1) was related to the spraying of 200 mg L1 of fertilizer at the tillering stage. The highest protein yield (745.65 kg ha1) was obtained from the foliar application of 200 mg L1 humic acid in the flag leaf stage. The highest amount of manganese (30.73 mg kg1) was related to the application at the stem elongation stage and the concentration of 200 mg L1. Based on the findings of this study, humic acid foliar application can increase the accumulation of micronutrients in plant and improve the qualitative traits of triticale.