واکنش مورفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های گلرنگ بهاره به تاریخ‌های کاشت

به‌منظور مطالعه واکنش مورفولوژی، عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گلرنگ (.carthamus tinctorius l) بهاره به تاریخ‌های کاشت، آزمایشی به صورت کرت‌های یک‌بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در سال زراعی 96-1395 اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل چهار تاریخ کاشت (20آبان، 11آذر، 15دی و 14بهمن) در کرت‌های اصلی و پنج رقم گلرنگ (سینا، گلدشت، صفه، محلی اصفهان (کوسه) و فرامان) در کرت‌های فرعی بودند. تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل تاریخ کاشت و رقم بر تمام صفات مورد بررسی به‌جز ارتفاع بوته و درصد روغن دانه معنی‌دار شد. مقایسه میانگین صفات تحت اثر متقابل تاریخ کاشت و رقم نشان داد که بیشترین عملکرد دانه (3722 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن (837 کیلوگرم در هکتار) در تاریخ کاشت 20 آبان و رقم گلدشت و کمترین عملکرد دانه (351 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن (71 کیلوگرم در هکتار) در تاریخ کاشت 14 بهمن و رقم فرامان حاصل شد. به‌طور کلی بیشترین میزان صفات مورد بررسی در تاریخ کاشت اول به‌دست آمد و با تاخیر کاشت و مواجهه مراحل آخر رشد و نمو ارقام به دماهای بالا، عملکرد دانه و عملکرد روغن کاهش یافتند.

The Response of Morphology, Yield and Yield Components of Spring Safflower Genotypes to Different Sowing Dates

In order to study the response of morphology, yield and yield components of spring safflower (Carthamus tinctorious L.) cultivars to different sowing dates, an experiment was carried out using a splitplot design on the basis of a randomized complete block design with four replications, in Agricultural Sciences and Natural Resources University of Khouzestan, southwest of Iran at 20162017. Experimental factors were four sowing dates (11 November, 2 December, 5 January and 3 February) in main plots and five safflower cultivars (Sina, Goldasht, Soffeh, local Esfahan (Kooseh) and Faraman) in sub plots. The analysis of variance showed that the interaction effect of sowing date and cultivar was significant on all measured traits except plant height and grain oil percent. The mean comparisons showed that the highest grain yield (3722 kg/ha) and oil yield (837 kg/ha) were produced in sowing date of 11 November by Goldasht cultivar, and the lowest grain yield (351 kg/ha) and oil yield (71 kg/ha) were observed in sowing date of 3 February by Faraman cultivar. The highest amount of measured traits were achieved in the first sowing date (November 11) and delays in sowing date and, hence, occurrence of a terminal heat stress in flowering and grain filling phase decreased the grain yield and oil yield