بررسی نقش سه گونه قارچ‌های ریشه‌ای آربسکولار بر رشد، فعالیت آنزیم اسید فسفاتاز و ترکیبات فنلی گیاه آهار در شرایط تنش خشکی

این آزمایش به‌منظور بررسی اثر سه ایزوله شناسایی شده از قارچ های ریشه‌ای آربسکولار بر رشد، فعالیت اسید فسفاتاز و ترکیبات فنلی (فنل، فلاونوئیدها و آنتوسیانین) گیاه آهار در شرایط تنش خشکی انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل (دو فاکتور) بر اساس طرح کاملاً تصادفی با شش تکرار در سال 1396 و در گلخانه دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان، طراحی شد. فاکتورها شامل پنج سطح قارچ ریشه آربسکولار (بدون مایکوریزا به‌عنوان شاهد، rhizophagus irregularis، rhizophagus intraradisces، funneliformis mosseae و ترکیب سه ایزوله) و چهار سطح تنش خشکی (آبیاری بر اساس100 درصد ظرفیت مزرعه به‌عنوان شاهد، 80، 60 و 40 درصد ظرفیت مزرعه) بود. دانهال‌ها در مرحله چهار برگی به گلدان‌های پلاستیکی 1.2 کیلو‌گرمی انتقال داده شدند و بلافاصله با گونه‌های مایکوریزا تلقیح شدند. گیاهان به‌مدت 50 روز با آب مقطر آبیاری شدند و پس از اطمینان از میزان آلودگی، چهار سطح تنش خشکی به‌مدت چهار هفته دریافت کردند. بر اساس نتایج به‌دست آمده، ویژگی‌های رویشی (تعداد برگ، قطر دمگل، طول گلبرگ، وزن خشک شاخساره و ریشه) با افزایش خشکی به‌طور معنی‌داری کاهش یافت. همچنین تنش خشکی موجب کاهش شاخص سبزینگی و ترکیبات فنلی شد. کاربرد مایکوریزا به‌طور چشمگیری رشد رویشی، فعالیت اسید فسفاتاز، شاخص سبزینگی و ترکیبات فنلی را در تنش خشکی بهبود بخشید به‌طوری که ایزوله‌های r. irregularis، r. intraradisces، f. mosseae و ترکیب آنها فعالیت اسید فسفاتاز ریشه را در سطح 40 درصد ظرفیت مزرعه به‌ترتیب 58، 52، 61، 53 درصد نسبت به گیاهان فاقد مایکوریزا افزایش داد. در مجموع نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که تلقیح گیاه آهار با قارچ‌های مایکوریزا سبب افزایش مقاومت به خشکی در آنها می‌شود که حداقل بخشی از آن به افزایش در جذب برخی از یون‌های معدنی کم‌تحرک مانند فسفر مربوط است.

Investigating the Role of Three Species of Arbuscular Mycorrhizal Fungi on Growth, Acid Phosphatase Enzyme Activity and Phenolic Compounds in Zinnia Plant under Drought Stress Conditions

This experiment was conducted to study the effects of three identified isolates of Arbuscular mycorrhizal fungi (AMF) on growth, acid phosphatase enzyme activity and phenolic compounds (phenol, flavonoid and anthocyanin) of zinnia plants (Zinnia elegans L.var. Magellan Red) under water stress conditions. A factorial (two factors) experiment was planned based on a completely randomized design (CRD) with six replications at the greenhouse of Valie Asr University of Rafsanan, Rafsanjan, Iran. The factors included five AMF inoculation (no mycorrhizae as control, Rhizophagus irregularis, Rhizophagus intraradisces, Funneliformis mosseae, mixture of three species) and four irrigation levels (100% FC as control, 80% FC, 60% FC and 40% FC). Seedlings with four true leaves were transplanted into 1.2 L pots and immediately inoculated with each of the above symbionts. The plans were irrigated with distilled water for 50 days to obtain certain amount of infection, then four irrigation regimes were achieved for four weeks. Vegetative growth traits (leaf number, peduncle diameter, petal length, shoot and root dry weight) were reduced significantly with increasing drought stress level. Drought stress reduced chlorophyll index (SPAD) and phenolic compounds concentration. Inoculation with AMF prominently improved growth, acid phosphatase enzyme activity, chlorophyll index and phenolic compounds under drought stress, so that under 40% FC, R. irregularis, R. intraradisces, F. mosseae, and a mixture of them increased acid phosphatase enzyme activity by 58, 52, 61, 53 percent, respectively, compared to the control. In conclusion, it is suggested that AMF inoculation improves drought tolerance of zinnia plants at least in part through the enhanced uptake of slowly diffusing mineral ions such as phosphorus.