اثر تنش خشکی بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی سه رقم انگور (.vitis vinifera l)

تنش خشکی از مهم‌ترین عوامل محدود‌کننده کشت و تولید انگور در جهان و ایران است. برای بررسی اثر تنش خشکی بر برخی صفات فیزیولوژیکی سه رقم انگور فخری، ملایی و قلاتی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تیمار شامل پتانسیل آب خاک در محدوده 0/2 -(شاهد)، 0/7 -و 1/2 -مگاپاسکال در شرایط گلخانه‌ای در سال 1395 اجرا شد. در این پژوهش تاک‌های غیر‌پیوندی انگور در گلدان‌های بزرگ 26 لیتری با بافت لومی رسی مستقر شدند. بر اساس نتایج این پژوهش هر دو سطح تنش اثر معنی‌داری بر نسبت وزن خشک به سطح برگ، پایداری غشای سلولی، غلظت کلروفیل، پرولین، کربوهیدرات‌های محلول، محتوای آب نسبی برگ، فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز داشتند. کربوهیدرات‌های محلول در سطح تنش 1/2 - مگاپاسکال افزایش معنی‌دار 47 درصدی نسبت به شاهد (10/57 میلی‌گرم در گرم وزن خشک) نشان داد. تنش خشکی باعث کاهش در صفت میزان محتوای آب نسبی برگ (2 درصد) و افزایش در صفات میزان پرولین (9 درصد)، مالون دی‌آلدئید (55 درصد)، میزان فعالیت پراکسیداز (15 تا 20 درصد) و میزان فعالیت آنزیم کاتالاز (9 درصد) شد. بیشترین و کمترین میزان کلروفیل به‌ترتیب در رقم قلاتی (1/63 میلی‌گرم در گرم وزن تر) و رقم فخری (1/31 میلی‌گرم در گرم وزن تر) مشاهده شد. به‌طورکلی رقم قلاتی پتانسیل بالاتری برای تحمل شرایط تنش خشکی نسبت به ارقام ملایی و فخری دارد.

Effect of Drought Stress on Some Physiological Traits in Three Varieties of Grapes (Vitis vinifera L.)

Drought stress is one of the most important limiting factors for cultivation and production of grapes in the world and Iran. To study the effect of drought stress on some physiological traits of three cultivars, i.e. lsquo;Fakhri rsquo;, lsquo;Molaei rsquo; and lsquo;Ghalati rsquo;, a factorial experiment in completely randomized design with three soil water potential treatments. i.e. 0.2 (control), 0.7 and 1.2 MPa was implemented in greenhouse conditions in 2016. In this study, non grafted grape vines were placed in large 26liter pots filled with a clay loam textured soil. According to the results of this study, both levels of stress had a significant effect on dry matter to leaf area ratio, cell membrane stability, chlorophyll, proline, and soluble carbohydrates concertation, leaf relative water content, catalase and peroxidase activities. Soluble carbohydrates concentration showed a significant increase of 47 percent compared to control (10.57 mg g1 DM) in 1.2 MPa stress level. Drought stress decreased the RWC (2 Percent) and increased proline (9 Percent) and malondialdehyde (55 percent) concentration, the peroxidase (15 to 20 percent) and catalase activity (9 Percent). The highest and the lowest chlorophyll concentrations were observed in lsquo;Ghalati rsquo; (1.63 mg g1 FM) and lsquo;Fakhri rsquo; (1.31 mg g1 FM), respectively. In conclusion, lsquo;Ghalati rsquo; cultivar had higher potential to withstand drought stress conditions than lsquo;Molaei rsquo; and lsquo;Fakhri rsquo; cultivars.