تغییرات برخی از صفات فیزیولوژیک و ترکیب اسیدهای چرب روغن دانه‌ گلرنگ با کاربرد نانو‌ذرات سیلیکون، تیتانیوم و روی در شرایط مختلف رطوبتی

گلرنگ (.carthamus tinctorius l) گیاهی چند‌منظوره است که به‌ویژه به‌دلیل برخورداری آن از اسیدهای چرب چند اشباعی به‌عنوان گیاه روغنی کشت می‌شود. اما تنش خشکی بین فصلی و انتهای فصل علاوه بر کاهش عملکرد دانه سبب تغییر در کیفیت محصول نیز می‌شود. از طرفی استفاده از نانو‌ذرات به خاطر سطح تماس بالای آنها، می‌تواند موجب کاهش اثرات ناشی از تنش‌های محیطی شود. به همین منظور، پژوهش حاضر برای بررسی اثرات افشانه کردن نانو دی‌اکسید سیلیکون (10 و 20 میلی‌مولار)، نانو دی‌اکسید تیتانیوم (25 و 50 میلی‌مولار) و نانو اکسید روی (30 و 60 میلی‌مولار) بر رشد و عملکرد گلرنگ بهاره در سه رژیم رطوبتی متفاوت (مرطوب (عدم تنش)، تنش کم‌آبی و تنش شدید) در سال 1394 انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد که کاربرد نانو‌ذرات تاثیر مثبتی بر کاهش اثرات منفی تنش خشکی داشت. در بین نانوذرات، کاربرد نانو تیتانیوم توانست شاخص سبزینگی، غلظت پروتئین، خاکستر، روغن دانه، درصد رطوبت، آنزیم آلفاآمیلاز و دمای کانوپی را به‌ترتیب 11/45، 28/68، 15/47، 14، 38/02، 16/38 و 16/71 درصد بهبود بخشد. با توجه به اهمیت اسیدهای چرب لینولئیک و اولئیک، بیشترین مقادیر این اسیدهای چرب به‌ترتیب در تیمارهای نانو تیتانیوم 50 میلی‌مولار و عدم کاربرد نانو کود در شرایط تنش خشکی مشاهده شد. به‌عنوان نتیجه‌ نهایی از پژوهش حاضر می‌توان اذعان کرد که کاربرد نانوذرات به‌خصوص نانو تیتانیوم می‌تواند با تاثیر مثبت بر کاهش اثرات تنش خشکی سبب بهبود کمّی و کیفی روغن دانه گلرنگ شود.

Changes in Some Physiological Traits and Fatty Acids Profile of Safflower with Application of Nano-Silicone, Nano-Titanium andNano-Zinc in Different Moisture Conditions

Safflower (Carthamus tinctorius L.) is a multipurpose plant; since its seeds contain multisaturated fatty acids it is grown as an oilseed plant. Drought stress at late season, reduces both seed yield and quality. On the other hand, the use of nanoparticles due to their high contact surfaces can reduce the effects of environmental stresses. Hence, the present study was carried out to investigate the effects of Nanosilicon oxide (10 and 20 mM), Nanotitanium dioxide (25 and 50 mM) and Nanozinc (30 and 60 mM) on the growth and yield of spring safflower exposed to different moisture regimes (nonstress, drought stress, and severe stress) in 2015. The results of this study showed that the application of nanoparticles decreases the negative effects of drought stress. Among nanoparticles, the application of nanotitanium improved the amount of chlorophyll index, concentration of protein, ash and oil, moisture content, alpha;amylase activity and canopy temperatures by 11.45, 28.68, 15.47, 14, 38.02, 16.38 and 16.71 percent, respectively. The highest amounts of linoleic and oleic fatty acids were observed in 50 mM nanotitanium treatments and nonapplication of nanoparticles under drought stress conditions. It can be concluded that application of nanoparticles, especially nanotitanium, may have a positive effect on reducing the effects of drought stress and improve the quality and quantity of safflower seed oil.