ارزیابی تنوع ژنتیکی جو وحشی (Hordeum Vulgare Ssp. Spontaneum) جمع‌آوری شده از غرب ایران و برخی هیبریدهای حاصل از تلاقی با جو زراعی

بررسی تنوع ژنتیکی خویشاوندان وحشی گونه های زراعی جو برای سازگاری در محیط های تنش دار، منابع ارزشمندی برای اصلاح گیاهان زراعی به ویژه برای شرایط تغییر اقلیم با معضل گرما و خشکی هستند. در این مطالعه تنوع ژنتیکی 54 ژنوتیپ مشتمل بر 47 ژنوتیپ جو وحشی اسپونتنئوم غرب کشور، یک رقم زراعی (ریحان) و شش هیبرید f1 حاصل از تلاقی رقم زراعی با جو وحشی با استفاده از صفات مورفولوژیک کمی و کیفی ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که عملکرد دانه در بوته در بین صفات کمی دارای بیشترین تنوع و رنگ دانه در بین صفات کیفی، دارای بیشترین چند شکلی بوده اند. نتایج تجزیه به مولفه های اصلی مولفه اول با 5/31 درصد از تنوع با بیشترین سهم روز تا گل دهی، روز تا گرده افشانی و روز تا رسیدگی و مولفه دوم 18/22 درصد تنوع را با بیشترین سهم عملکرد دانه، وزن هزار دانه و عرض دانه معرفی کرد که این مولفه ها مرتبط با فنولوژی و عملکرد شناخته شدند. نتایج تجزیه خوشه ای، ژنوتیپ ها را در چهار گروه، گروه بندی کرد که در گروه اول، رقم زراعی ریحان، گروه دوم، هیبریدهای f1 و سه ژنوتیپ وحشی با عملکرد برتر و گروه سوم، ژنوتیپ های وحشی شمال غربی کشور و گروه چهارم سایر ژنوتیپ های وحشی قرار گرفتند. با وجود باروری کامل هیبیرید بین رقم زراعی و ژنوتیپ های وحشی به لحاظ کروموزوم های همولوگ آنها، نتایج مطالعه حاضر، حاکی از عدم وجود هتروزیس در تلاقی زراعی times; اهلی بود.

Evaluation of Genetic Diversity in Wild Barley (Hordeum vulgare ssp. spontaneum) Collected from West of Iran and Some of their Hybrids Resulted from Cross with Cultivated Barley

Crop wild relatives adaptively diversified for environmental stresses are valuable resources for crop breeding especially for climate change scenarios, supposedly worsening drought and heat conditions. In this study, genetic variation of 54 barley genotypes comprised of 47 H. vulgare spp. spontaneum genotypes collected from west of Iran along with Reyhan cultivar and six F1 hybrids resulted from cross of Reyhan cultivar with wild barley was evaluated using quantitative and qualitative morphological traits. The results indicated that grain yield had the highest variation as a quantitative trait and grain color had the highest polymorphism as a qualitative trait. Results of principal component analysis revealed that first component with 31.5% of variation (major contributors being days to flowering, days to pollination and days to maturity); as well as second component with 22.18% of variation (major contributors being grain yield, 1000grain weight, and grain width) were the phenology and the yield components, respectively. The cluster analysis divided the genotypes into four groups. Reyhan cultivar was placed in the first group, F1 hybrids along with three top yielding wild genotypes were allocated to the second groups and genotypes from northwestern of Iran were allocated to the third group and other wild genotypes were allocated to the fourth group. The results showed no heterosis in the hybrids obtained from cultivated times; wild barley cross.