ارزیابی قدرت هیبرید تعدادی از هیبریدهای خیار از تیپ تازه‌خوری

خیار یکی از مهم ترین محصولات کشاورزی از نظر سطح زیر کشت و اهمیت اقتصادی است و تولید بذر هیبرید در این گیاه اهمیت فراوانی دارد. از این رو شناخت ترکیبات والدینی برتر یکی از مهم ترین مراحل در برنامه های اصلاحی تولید بذر هیبرید است. یکی از پارامترهای بسیار مفید در برآورد عملکرد، میزان هتروزیس و یافتن والدینی است که بیشترین هتروزیس در نتاج آنها مشاهده شود. این مطالعه با هدف بررسی میزان هتروزیس تعدادی از هیبریدهای خیار از تیپ تازه خوری از نظر عملکرد کل، اجزای عملکرد و برخی ویژگی های کیفی انجام شد تا بهترین ترکیب ها برای تولید بذر هیبرید ایرانی خیار از تیپ تازه خوری معرفی گردند. مواد گیاهی مورد استفاده در این مطالعه 45 هیبرید خیار به همراه یک هیبرید تجاری ایرانی به نام گیلان دو محصول شرکت وارش برکت گیلان و یک هیبرید وارداتی محصول شرکت ps هلند بودند که در مزرعه پژوهشی دانشگاه لرستان در طی سال های 1394-1393 کاشته شدند. تجزیه واریانس صفات مختلف اختلاف معنی داری را بین تمام ژنوتیپ های مورد آزمایش نشان داد. مقایسه میانگین برای صفات مختلف نشان داد که هیبرید b10 × a4 دارای بیشترین عملکرد کل و عملکرد بازارپسند است و هیبرید a0 b12 ×بیشترین عملکرد نوبرانه را دارا بود. بررسی میزان هتروزیس نسبت به والد برتر برای صفات عملکرد کل و عملکرد بازارپسند نشان داد که هیبرید های b10 × a11 و b10 × a4 بیشترین هتروزیس نسبت به والد برتر، هتروزیس نسبی و هتروزیس استاندارد را دارا بودند. هیبرید b12 × a0 و هیبرید × b10 a15 به ترتیب بیشترین هتروزیس نسبی و هتروزیس نسبت به والد برتر را به ترتیب برای عملکرد نوبرانه و زمان تا ظهور اولین گل ماده دارا بودند. نتایج حاکی از تنوع بالایی بین هیبریدهای مورد بررسی بود که از این تنوع در برنامه های تلاقی به منظور تولید ارقامی با صفات مطلوب می توان استفاده نمود.