اثر رژیم‌های مختلف رطوبتی و سوپر جاذب زئولیت بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه بزرک

به منظور مطالعه اثر سوپر جاذب طبیعی زئولیت بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه بزرک تحت رژیم های مختلف رطوبتی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه شهرکرد در سال 1396 انجام شد. عامل اصلی در چهار رژیم رطوبتی شامل آبیاری پس از 50 (شاهد)، 80، 130 و 180 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاسa و عامل فرعی، در سه سطح ، عدم کاربرد زئولیت (شاهد)، 5 تن در هکتار و 10 تن در هکتار زئولیت بودند. نتایج نشان داد که کاربرد زئولیت بر صفات شاخص سبزینگی، تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود ولی بر وزن هکتولیتر معنی دار نشد. رژیم های مختلف رطوبتی بر کلیه صفات در سطح احتمال یک درصد معنی دار بودند. اثر برهم کنش عامل ها بر تعداد کپسول در بوته در سطح احتمال یک درصد و بر شاخص سبزینگی در سطح احتمال پنج درصد معنی دار بود. نتایج نشان داد با افزایش مقادیر سوپرجاذب زئولیت، تحت تیمارهای رژیم رطوبتی، همه صفات افزایش داشتند به طوری که کاربرد 10 تن زئولیت در هکتار، بیشترین تاثیر را بر رشد و عملکرد گیاه بزرک در تمامی شرایط آبیاری (آبیاری معمول و یا تحت شرایط تنش خشکی) از خود نشان داد. بیشترین عملکرد دانه بزرک (1581کیلو گرم در هکتار) مربوط به کاربرد 10 تن زئولیت در هکتار و کمترین عملکرد دانه (1331 کیلو گرم در هکتار) مربوط به عدم کاربرد زئولیت بود.

Effect of Different Moisture Regimes and Super-Adsorbent Zeolite on Yield and Yield Components of linseed

In order to study the effect of natural zeolite superabsorbent on yield and yield components of linseed under different moisture regimes, a split plot experiment was conducted in a randomized complete block design with 3 replications at Research Farm of Shahrekord University, Shahrekord, Iran in 2017. The main factor in four moisture regimes included irrigation after 50 (control), 80, 130 and 180 mm evaporation from class A evaporation pan and sub factor, at three levels encompassed no application of zeolite (control), 5 tons zeolite per hectare and 10 tons zeolite per hectare. The results showed that the effect of application of zeolite on vegetation index, number of capsules per plant, number of seeds per capsule, 1000 seed weight, grain yield, biological yield and harvest index was significant at 1% probability level, but this factor had no significant effect on hectoliter weight. Effect of moisture regimes on all studied traits were significant at 1% probability level. The effect of interaction of factors was significant on the number of capsules per plant at the probability level of 1% and on the vegetation index at 5% probability level. With increasing of zeolite superabsorbent under moisture treatments, all studied traits were increased, while application of 10 tons of zeolite per hectare showed the most effect on the growth and yield of linseed in all irrigation conditions (normal irrigation and under drought stress conditions). The highest seed yield (1581 kg ha1) of linseed was related to the application of 10 tons of zeolite per hectare and the lowest yield (1331 kg ha1) was obtained at the zeolite ndash; free conditions.