تحلیل بیزی نرخ سرطان معده در استان گیلان با مدل اتوبتا- دوجمله‌ای فضایی

شرایط جوی و محیطی در هر منطقه جغرافیایی، زمینه را برای بروز و شیوع برخی بیماری‌ها مساعد می‌کنند. بنابراین تهیه نقشه ‌پهنه‌بندی نرخ رویداد یک بیماری یا مرگ و میر ناشی از آن بر روی نقشه جغرافیایی، در حضور عوامل موثر ممکن، یکی از مسایل مورد توجه پزشکان و کارشناسان امور سلامت است. با توجه به آن‌که سرطان معده شایع‌ترین نوع سرطان در استان گیلان است، در این مطالعه، با استفاده از دو مدل اتودوجمله‌ای و اتوبتا-دوجمله‌ای بیزی فضایی به بررسی تاثیرگذاری برخی از عوامل مخاطره بر نرخ این نوع سرطان در شهرستان‌های استان گیلان می‌پردازیم. پیش‌گویی و ارایه نقشه پهنه‌بندی نرخ سرطان معده در کنار مقایسه عملکرد دو مدل پیشنهادی از دیگر اهداف انجام این مطالعه هستند. در مطالعه حاضر که از نوع کاربردی/ بوم‌شناختی است، از داده‌های ثبت‌شده توسط مرکز آموزشی درمانی رازی رشت استفاده شده است. داده‌های این مطالعه با استفاده از یک روش بیزی تقریبی به نام تقریب لاپلاس آشیانی جع‌بسته (inla) مورد تحلیل قرار گرفتند. بر اساس نتایج حاصل، می‌توان گفت مقادیر پیش‌گویی نرخ ابتلا به سرطان در اکثر شهرستان‌های استان گیلان توسط هر دو مدل پیشنهادی مشابه هستند؛ در شهرستان‌هایی که اختلاف وجود دارد، مدل اتودوجمله‌ای نرخ بزرگ‌تری را نسبت به مدل اتوبتا-دوجمله‌ای پیش‌گویی کرده است. علت این مساله نیز بیش‌برازش بودن مدل اتودوجمله‌ای است که از توانایی آن در پیش‌گویی دقیق‌تر، می‌کاهد.