واکاوی مسائل هیدروپولیتیکی در امنیت ملی در غرب ایران (مورد مطالعه: محدوده استان‌های کرمانشاه و ایلام)

پیوند میان امنیت ملی و آب در عصر حاضر یکی از ارکان اصلی مسائل دولت‌ها در روابط منطقه‌ای و بین‌المللی است. در وابستگی امنیتی‌ای که کشورهای مجموعه‌های امنیتی با هم دارند و قابل اغماض هم نیست، منابع آب مشترک، این نوع وابستگی را دوچندان می‌کند. با تهدیدات زیست‌محیطی که به دلایل سوءمدیریتی، افزایش جمعیت، کاهش منابع و ... نمایان شده است، منابع آب و نحوه برداشت و دسترسی به آن، یکی از دغدغه‌های مهم دولت‌هایی که با بحران کم‌آبی مواجه هستند بدل گشته است. این مهم در مجموعه‌هایی هیدروپولیتیکی، امنیت ملی را بیشتر درگیر می‌کند. با هر نوع چالش در روابط میان کشورهای این مجموعه‌ها، نحوه بهره‌برداری از منابع آب مشترک مانند رودخانه‌ها، تحت تاثیر قرار می‌گیرد؛ به ویژه برای کشورهایی که در بالادست یا پایین‌دست قرار دارند، نوع برداشت و بهره‌برداری متفاوت خواهد شد. این مسئله باعث شده تا این مقاله به این موضوع بپردازد. هدف اصلی مقاله، واکاوی مسائل هیدروپولیتیکی در روابط ایران و عراق در محدوده استان‌های کرمانشاه و ایلام است که با روش کیفی و با رویکرد و ماهیت روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و سایت‌های اینترنتی انجام گرفته است. پرسش اصلی مطرح‌شده این است که آیا تهدید امنیت آبی در منطقه غرب کشور به تهدید امنیت ملی دو کشور ایران و عراق می‌انجامد؟ یافته‌ها نشان می‌دهند با توجه به نیاز استان‌های مرزی کرمانشاه و ایلام در ایران به منابع آب برای کشاورزی و کاهش سطح آب‌های زیرزمینی در این دو استان، همچنین وابستگی مردم عراق به آب رودهای دجله و فرات و چالش‌هایی که این کشور با ترکیه و سوریه دارد، روابط هیدروپولیتیکی بین دو کشور ایران و عراق رو به چالش است. همچنین باید به این نکات نیز اشاره کرد که وضعیت آینده روابط هیدروپولیتیکی دو کشور، متاثر از ثابت بودن میزان ذخایر آب تجدیدپذیر، افزایش جمعیت، بالا رفتن کیفیت زندگی، توسعه صنایع و کشاورزی و خشکسالی خواهد بود که رودخانه‌های مرزی، نقشی به مراتب بیشتر در تامین منابع آبی پیدا خواهند کرد؛ بنابراین، منطقه غربی کشور به عنوان یکی از حوضه‌های آبریز ایران در مجموعه هیدروپولیتیکی حوضه دجله و فرات، با چالش‌هایی در بهره‌برداری از منابع آب روبه‌رو است و روابط هیدروپولیتیک ایران و عراق، امنیت ملی دو کشور را تهدید می‌کند.

Analysis of Hydropolitical Issues in National Security in the Western Iran (Case Study: Kermanshah and Ilam Provinces)

The link between national security and water has become one of the main pillars of government issues in regional and international relations Strategic supervision along with control and evaluation plays a fundamental and decisive role in leading stability and proper management. From the Islamic Perspective, monitoring is one of the basic issues in the religious, political and social fields. This study has examined the situation of realization of general policies of the system in the defense industry, considering the strategy of the Supreme Leader, based on organizing the issue of monitoring the implementation of policies, while examining the paradigms and models of strategic monitoring of policy implementation at the national and transnational levels. The main purpose of this study was to provide a model of strategic oversight of the implementation of the system’s general policies in the defense industry. In terms of purpose, application and development and its research method, this research, is a mixed method. In this research, first qualitative data then quantitative data have been collected. The combination of qualitative and quantitative data is also exploratory; Thus, in the first stage, qualitative approaches have been used to achieve the main elements of the model of monitoring and controlling the implementation of general policies of the system (during implementation) in the defense industry, and in the second stage, the identified elements and variables have been completed and validated with a quantitative approach. The presented model consists of 7 dimensions, 33 components and 86 indicators, which systematically include insitu monitoring. Dimensions include overseeing the development of policymaking translators, overseeing policymaking contexts, and overseeing policy implementation requirements.