اندازه گیری کادمیوم، آرسنیک، نیکل و سرب در سبزیجات نعناع (mentha piperita) و خرفه (portulace oleracea) در خاک های دزفول و حمیدیه در استان خوزستان

افزایش غلظت فلزات سنگین در خاک در طول دهه های اخیر باعث کاهش کمیت و کیفیت تولیدات گیاهی شده و سلامت انسان ها را به خطر انداخته است. این مطالعه با هدف بررسی پایش عناصر کادمیوم، سرب، آرسنیک و نیکل در سبزیجات خرفه (portulaca oleracea) و نعناع (mentha piperita) حمیدیه و دزفول در استان خوزستان انجام شد. بالاترین میزان آرسنیک در گیاه خرفه دزفول (0.05±1.03 میکروگرم در کیلوگرم) و پایین ترین میزان این عنصر در گیاه نعناع حمیدیه (0.01±0.08 میکروگرم در کیلوگرم) به دست آمد. بالاترین و پایین ترین میزان سرب در گیاه خرفه (0.009±0.98 میلی گرم در کیلوگرم) و نعناع حمیدیه (0.005±0.35 میلی گرم در کیلوگرم) بود. بالاترین و پایین ترین میزان کادمیوم در گیاه خرفه دزفول (0.001±0.095 میلی گرم در کیلوگرم) و نعناع حمیدیه (0.007±0.024 میلی گرم در کیلوگرم) مشاهده شد. بالاترین میزان نیکل در گیاه نعناع دزفول (0.03±22.20 میکروگرم بر کیلوگرم) و پایین ترین میزان آن در گیاه خرفه حمیدیه (0.07±9.04 میکروگرم بر کیلوگرم) بود. میزان شن در نمونه خاک دزفول بیشتر از خاک حمیدیه به دست آمد و میزان لای در نمونه خاک حمیدیه بیشتر بود (p<0.05). میزان ph، مواد خنثی شونده، ماده آلی، کربن آلی، فسفر و پتاسیم قابل جذب در خاک منطقه دزفول بالاتر از خاک حمیدیه بود. در این تحقیق میزان مواد آلی در خاک دزفول و حمیدیه بسیار کم است. با توجه به نتایج به دست آمده میزان کادمیوم، سرب، آرسنیک و نیکل در سبزیجات نعناع و خرفه پایین تر از حد مجاز استانداردها به دست آمد.

measurement of cadmium, arsenic, nickel and lead elements in mentha piperita and portulace oleracea in soils of dezful and hamidiyeh from khuzestan province

increasing the concentrations of heavy metals in the soil during the last decades to reduce the quantity and quality of plant production and human health is endangered. this study aimed to monitoring arsenic and nickel in the portulaca oleracea and mentha piperita of agricultural land in hamidieh and dezful from khuzestan province. sampling with 9 vegetable samples from three areas with three replications in each city. the concentration of heavy metals were measured after sample preparation by graphical furnaces. arsenic levels of portulaca oleracea and mentha piperita in two regions of dezful and hamidieh significant difference (p<0.05). the highest concentration of arsenic in portulaca oleracea of dezful were obtained (1.03±0.05 ppb) and the lowest this element in mentha piperita of hamidieh (0.08±0.01 ppb). concentration of nickel in the portulaca oleracea and mentha piperita of hamidieh and dezful significant difference (p<0.05), but concentration of this element in the portulaca oleracea of dezful and hamidieh no significant difference (p>0.05). the highest concentration of nickel in mentha piperita of dezful were (22.20±0.03 ppb) and the lowest this element in portulaca oleracea of hamidieh (9.04±0.07 ppb). according to the results the amount of arsenic and nickel in vegetables, portulaca oleracea and mentha piperita lower than world health organization standards, respectively.