بررسی ساختار تشریحی اندام‌های رویشی و مراحل تکوین اندام‌های زایشی در گیاه مارچوبه (asparagus officinalis l.)

گیاه مارچوبه با نام علمی asparagus officinalis l. از تیره asparagaceae گیاهی تک لپه است. گونه های مختلف این گیاه، دارای خاصیت ضد سرطانی، ضد قارچی و ضد التهابی بوده و برای مصارف دارویی، تزئینی و خوراکی کشت می شوند. هدف از این پژوهش مطالعه ساختار تشریحی اندام های رویشی و بررسی بعضی از مراحل تکوین گل در گیاهان مارچوبه جمع آوری شده از شهرستان دزفول است. به منظور بررسی اندامهای رویشی شامل ریشه، ساقه و برگ و اندامهای زایشی، نمونه اندام های رویشی و زایشی در مراحل متفاوتی از تکوین انتخاب و با استفاده از روش های متداول سلول- بافت شناسی و با به کار گیری میکروسکوپ نوری در آزمایشگاه زیست گیاهی دانشگاه علوم تحقیقات، در سال 1395 بررسی شدند. مشاهده ساختار اندام های رویشی نشان داد که استوانه مرکزی ریشه شامل دایره محیطیه، دسته های آوندی (چوب، آبکش) و مغز است، استوانه مرکزی ساقه یک نوع اتکتواستل است که در آن دسته های آوندی به طور نامرتب پراکنده شده اند و از نوع یک سویه می باشند. تخمک ها در این گیاه از نوع، واژگون بوده و کیسه رویانی آنها از نوع پلی گونوم است. دانه ی گرده در این گیاه تک شیاری است و تزئینات اگزین آن از نوع مشبک منفذدار می باشد. بر اساس این یافته ها ساختار تشریحی اندام های رویشی و مراحل تکوین دانه ی گرده و مادگی این گیاه با ساختار عمومی تشریحی و تکوینی گیاهان تک لپه مشابه است.

study of anatomical structure of vegetative organs and developmental stages of generative organs of asparagus officinalis l.

asparagus officinalis l. belongs to the asparagaceae family and it is monocotyledon. its different species are used as anticancer, antifunji and anti inflammation. it is cultivated for medicinal, ornamentation, and food purposes. target of this study focuses on the anatomical structure of the vegetative organs and the flower developmental stage of asparagus officinalis l. that collected from dezful city. to study the vegetative organs including root, stem, leaf, and generative organs, vegetative and generative samples collected in different stages of development and investigated by the conventional methods of cellular - histology and the optical microscope in biotechnology laboratory of the university of science and researches, in 1395. observation of vegetative organ structures showed that roots vascular cambium include pericycle, vascular bundles (xylem, phloem) and pith. central cylinder of stem, is an atactostel, and vascular bundles are scattered irregularly and are the uni-strain type. the ovules of this plant are anatropous and its embryo sac is polygonum type. the pollen of this plant is monosulcate and the ornamentation of its exine is poriferous. the results of this study showed that the anatomical structure of the vegetative organs and the developmental stages of pollen and pistil of this plant is similar to the anatomical and developmental structure of the monocotyledons.