دگردیسی خاطره به داستان در ادبیّات دفاع مقدّس با رویکرد به رمان آتش به اختیار

خاطره‌نویسی یکی از انواع ادبی و شکلی از نوشتار است که در آن نویسنده، وقایعی را که در زندگی‌اش روی داده و در آنها نقش داشته یا شاهدشان بوده است، بازگو می‌کند. خاطره‌نویس با زاویۀ دید خود با حوادث روبه‌رو می‌شود و با گذشت زمان، آنها را در ذهن انباشته و با تکیه بر توانایی و هنر نویسندگی خود بازآفرینی می‌کند. همین متغیرهاست که می‌تواند خاطره را در فرآیند دگردیسی، از روایت سادۀ حادثه‌ای تاریخی به اثر ادبی خواندنی و ماندگار تبدیل سازد. با شروع جنگ عراق علیه ایران، بسیاری از رزمندگان ایرانی به نوشتن خاطرات و یادداشت‌های روزانه اقدام کردند. این خاطرات و یادداشت‌ها، ضمن بیان احساسات و افکار آنان، در حکم مستندات تاریخی برای تبیین واقعیّت‌های جنگ و نیز آفرینش داستان استفاده می‌شوند. به همین سبب رمزگشایی از فرآیند دگردیسی خاطره به داستان در ادبیّات پایداری، مسئله‌ای است که پژوهش در آن، ضمن تدوین و تعریف اصول و قواعد دگردیسی خاطره به داستان، زمینه‌ساز موفّقیّت هرچه بیشتر نویسندگان برای خلق این گونه آثار خواهد بود. در این پژوهش دگردیسی خاطره به رمان را با تکیه بر رمان آتش به اختیار، نوشتۀ‌ محمّدرضا بایرامی واکاوی می‌کنیم. نتایج پژوهش نشان می‌دهد رمان آتش به اختیار دارای شاخصه‌هایی همچون گفت‌وگو، صحنه‌آرایی، حرکت در زمان، جریان سیّال ذهن و ... است که توانسته این اثر برخاسته از خاطره را به اثری ادبی تبدیل کند و به آن ماهیّت ادبی_داستانی بدهد.

the transformation of memory into a story in sustainability literature with the atash be ekhtiyar novel

memoir is one of the literary genres and forms of writing in which the writer recounts the events that have taken place in his lives and has had role in them or has observed them.the author faces incidents with his perspectives, and over time, he accumulates them in mind and recreates them by relying on  his ability and art of writing.these variables can transform memory from the simple narrative of an historical event to a literary, readable and lasting work.with the start of the eightyear iraq war against iran, many iranian warriors began to write memories and daily notes.these memories and notes, while expressing their feelings and thoughts in the history documents of events, used to explain the realities of the war and the creation of the story. the decoding of the transformation process of memory into a story in resistance literature is a matter in which research and development, while formulating and defining the principles and rules of the transformation of memory into a story, will pave the way for writers to create such works.in this research, we have analyzed the metamorphosis of the memory to the novel by relying on atash be ekhtiyar novel, written by mohammad reza bayrami.the results of the research show that atash be ekhtiyar has characteristics like dialogue, scenery, movement in time, the fluid flow of the mind, etc…that can transform this work from memory into litrary work and give it a litraryhistorical nature.