متن‌شناسی روایت ناشناختۀ ماه‌منیر و خوب‌چهره

اقلیم شبه‌قارّه از رهرو  پیوندها و تعاملات تاریخی کهن و متمادی با ایران، توانسته است میراث ادبی درخشان و برجسته‌ای از خود به یادگار بگذارد. یکی از انواع ادبی‌ای که در اثر جریان ترجمه، تالیف یا تصنیف به زبان فارسی، بخش مهمّی از پیکرۀ متنی این میراث را پرورانده، نوع غنایی‌است. پژوهش حاضر با هدف متن‌شناسیِ یکی از روایت‌های منثور داستانی ناشناختۀ شبه‌قارّه، موسوم به ماه‌منیر و خوب‌چهره، به روش استقرایی انجام شده است؛ بدین منظور، در دو بخش، ابتدا، چکیدۀ کلّ روایت ارائه شده و سپس مشخّصات داستانی آن در نُه بخشِ وجه تسمیه، راوی، زمان و محل تالیف، منشا پیدایش، ساختار، زبان و نوع ادبی بررسی شده است و آن‌گاه در بخش دوم، گزارشی از عناصر داستانی ماه‌منیر و خوب‌چهره در هشت بخشِ روایت، پی‌رنگ، زاویۀ دید، شخصیّت، زمان و مکان، درون‌مایه، اصول اخلاقی، تقدیرگرایی، آداب و رسوم، توصیف و بن‌مایه‌ها به دست داده شده است. برآیندهای این پژوهش، حکایت از آن دارد که روایت ماه‌منیر و خوب‌چهره نمونۀ نسبتاً موفّقی از داستان‌های عاشقانۀ شبه‌قارّه محسوب می‌شود که با زبانی ساده و بی‌پیرایه، و در ضمنِ پی‌رنگی عاشقانه، به تقلید از شیوۀ کهن نقل چند حکایت مستقل و پی‌درپی، سعی در ترویج برخی اصول اخلاقی، یا گزارش مکر زنان دارد.

A Textual Criticism of Unknown Lyrical Stories of the Indian Subcontinent: Māhʻmunīr va Khūbʻchihrah

The present study adopts an inductive method to study one of the unknown lyric narratives of the Indian subcontinent, called Māhʻmunīr va Khūbʻchihrah. First, a summary of the work is presented, and then its characteristics are examined in eight sections: naming, narrator, time and place of authorship, origin, structure, language, and literary type. Then in the second part, a study of the literary elements of Māhʻmunīr va Khūbʻchihrah is done in eleven sections: plot, point of view, character, time and place, theme, moral principles, destiny, customs, descriptions, and principles. The results of this study indicate that Māhʻmunīr va Khūbʻchihrah is a relatively successful example of Indian subcontinent love stories that try to promote moral principles with simple and unpretentious language and at the same time a romantic plot.