گونه‌شناسی نمایش‌نامه‌های چهار صندوق و در حضور باد براساس نظریّۀ میتوس فرای

بهرام بیضایی از نویسندگان، پژوهشگران و هنرمندان شاخص ایران است که در عرصۀ نمایش، آثار ارزشمند و ماندگاری خلق کرده است. گونه شناسی آثار نمایشی او اگرچه به صورت پراکنده و در لابه لای نوشته هایی چند موردتوجّه قرارگرفته است، کمتر به صورت علمی، به دسته بندی و تحلیل گونه شناسانۀ آنها پرداخته اند. از میان نظریّات گونه شناسی، نورتروپ فرای دیدگاه درخور توجّهی دارد و طبقه بندی کاربردی ای از گونه شناسی ارائه می‌دهد. او هریک از گونه های کمدی، رمانس، تراژدی و آیرونی/ طنز را با یکی از میتوس های بهار، تابستان، پاییز و زمستان تطبیق می‌دهد و برای هر میتوس، شش نوع یا مرحله قائل است که به تقسیم بندی دقیق درون گونه ای منجر می‌شود. باتوجّه به دیدگاه فرای، باید درنظرداشت که دو اثر مهمّ بهرام بیضایی با عناوین چهار صندوق و در حضور باد قابل ارزیابی و نقد گونه شناسانه هستند. در پژوهش پیش رو، کوشیده ایم ضمن بهره گیری از روش تحلیل کیفی، با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و کاربست نظریّۀ «میتوس» نورتروپ فرای، تحلیل گونه شناسانه ای از نمایش نامه های فوق ارائه کنیم. دستاوردهای پژوهش، گویای این است که نمایش نامه های چهارصندوق و در حضور باد ذیل گونۀ کمدی نوع اوّل قرارمی گیرند.