بررسی بینامتنی حکایات مشترک تذکره‌الاولیا و منطق‌الطیر عطار نیشابوری

عطار نیشابوری، شاعر و مولفی است که با قرارگرفتن در دوره ای بین عصر سنایی و روزگار مولوی، حلقۀ اتصال آغاز و اوج مسیر عارفانۀ شعر فارسی شده است. در آثار عطار باتوجه به آشنایی او به داستان پردازی و استفاده از حکایات گوناگون، مشابهت های مضمونی با یکدیگر دیده می شود. در این پژوهش حکایات مشترک تذکرة‌الاولیا و مثنوی منطق الطیر بررسی و برای دریافت نحوۀ ارتباط و مناسبات آنها با یکدیگر، از مباحث بینامتنی و به ویژه نظریۀ ژرار ژنت استفاده می شود. در این نظریّه روابط بین متون بررسی شده است؛ چنان که براساس دسته بندی های ارائه شده در آن، می توان روابط میان بین را بررسی و تحلیل کرد. نکتۀ مهم آن است که باتوجه‌به ویژگی های منحصربه فرد متون ادبی زبان فارسی، می توان از دسته‌بندی‌های پیشین فراتر رفت و برای گسترش آنها اقدام کرد. این گونه بررسی ها ارتباط بین آثار عطار و روش او را در نحوۀ به کارگیری حکایات در دو کتاب مذکور روشن می کند. همچنین آثار عطار با قرارگرفتن در جایگاه نمونه های ادبی سبب ایجاد دسته بندی های تازه در حوزۀ بینامتنیت می شوند.