پیش‌بینی مسیولیت‌پذیری اجتماعی بر اساس سبک‌های هویت در دانشجویان دانشگاه شیراز

امروزه، یکی از شاخص‌های مهم در کیفیّت سرمایه اجتماعی، برخورداری اعضای جامعه از فضیلت‌هایی چند است که در این میان، مسیولیت‌پذیری اجتماعی اهمیت ویژه‌ای دارد. مسیولیت‌پذیری اجتماعی، پیش‌شرط رشد خوداستقلالی و بسترساز حرکت در راستای تحقق خویشتن و جوهره وجودی انسان به‌عنوان موجودی اجتماعی است. بر مبنای آثار فردی مسیولیت‌پذیری اجتماعی است که زمینه استقلال همه‌جانبه جوامع و شکوفایی هویت اجتماعی ملت‌ها فراهم می‌آید. هدف: ارتباط مسیولیت‌پذیری اجتماعی با ویژگی‌های فردی، اجتماعی و فرهنگی انکارناپذیر است. بدین‌سان و بر اساس نظریه سبک‌های هویت برزونسکی، که از سبک‌های هویت اطلاعاتی، هنجاری و گسیخته‌اجتنابی سخن به میان آورده است، پژوهش حاضر نقش سبک‌های هویت را در تبیین مسیولیت‌پذیری اجتماعی به بوته کنکاش سپرد. روش: مشارکت‌کنندگان پژوهش حاضر، 240 دانشجوی دانشگاه شیراز (103 دختر و 137 پسر) بودند که به شیوه تصادفی در دسترس انتخاب شدند. برای سنجش مسیولیت‌پذیری اجتماعی از پرسش‌نامه مسیولیت‌پذیری اجتماعی (اسکایت، اسمیت و بکرز) و برای سنجش سبک‌های هویت، از پرسش‌نامه سبک‌های هویت (وایت و هم‌کاران) استفاده شد. پایایی پرسش‌نامه‌ها با روش آلفای کرونباخ محاسبه و روایی آن‌ها با روش تحلیل عاملی احراز شد. یافته‌ها:‌ رگرسیون چند متغیره به روش هم‌زمان نشان داد که سبک هویت هنجاری، پیش‌بینی‌کننده مثبت و معنادار مسیولیت‌پذیری اجتماعی فعال و سبک‌های هویت گسیخته‌اجتنابی و اطلاعاتی، پیش‌بینی‌کننده‌های منفی و معنادار مسیولیت‌پذیری منفعل هستند. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داده‌اند که سبک‌های مختلف هویتی به شکل معنادار مسیولیت‌پذیری اجتماعی را پیش‌بینی می‌کنند و شکل‌گیری مناسب هویت، باعث می‌شود افرادی فعال در عرصه مسیولیت‌پذیری اجتماعی در خدمت جامعه قرار گیرند.