تدوین الگوی دانشگاه اسلامی در دیدگاه مقام معظم رهبری بر اساس نظریۀ داده‌بنیاد

هدف: هدف محققان مقالۀ حاضر، ارائۀ مدلی برای تبیین دانشگاه اسلامی در دیدگاه مقام معظم رهبری بود. روش: به سبب عدم کفایت مدلهای ارائه شده در ادبیات موجود برای تبیین دانشگاه اسلامی و به دست آوردن داده‏هایی متناسب با زمینۀ مطالعه، از روش کیفی نظریۀ داده‌بنیاد استفاده شد. این نظریه در سطح وسیع، یک فرایند، عمل یا تعامل را تبیین می‌کند. این روش، استقرایی و اکتشافی است و به پژوهشگران در حوزه‌های گوناگون امکان می‌دهد به جای اتکا به نظریه‌های موجود، خود به تدوین نظریه از طریق تحلیل مقایسه‌ای مشاهدات اقدام کنند. داده‌های مطالعه از متن بیانات مقام معظم رهبری در جمع دانشجویان و اساتید دانشگاهها که در سایت اختصاصی ایشان موجود است، گردآوری شد. یافته‌ها: با طبقه‏بندی مفاهیم، مقوله‏های فرعی و محوری و یافتن مقولۀ هسته‏ای با استفاده از روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی، مقوله‌های شکل‌دهندۀ دانشگاه اسلامی و روابط بین آنها در قالب مدل پارادایمی ظهور یافت که شامل شرایط علّی(9 مقوله)، مقولۀ هسته‏ای(توامان کردن علم و تقوا)، راهبرد(9 مقوله)، شرایط محیطی(4 مقوله) ویژگی‌های زمینه‌ای(4 مقوله) و پیامدها(4 مقوله) است. نتیجه‌گیری: در این مدل، کانون توجه مقام معظم رهبری(مقولۀ کانونی) پدیدۀ اصلی؛ توامان کردن علم و تقوا در دانشگاه است.