طراحی و اجرای تلفیق آموزش الگوی حل‌مساله با اصول سازنده‌گرایی و بررسی تاثیر آن بر‌ یادگیری و تفکّر خلاق

زمینه: نظام آموزشی به عنوان پرورش‌دهنده‌ سازندگان فردای جامعه، وظیفه مهمی دارد. از مهم ترین مولفه‌هایی که نظام آموزشی بایستی در قرن بیست و یکم در میان سازندگان فردای جامعه، در صدد افزایش و پرورش آن باشد، یادگیری عمیق و تفکّر خلاق است.      هدف: هدف از پژوهش حاضر، طراحی و اجرای تلفیق آموزش الگوی حل‌مساله با اصول سازنده‌گرایی و بررسی تاثیر آن بر‌ یادگیری و تفکّر خلاق در دانش‌آموزان است.      روش: در این پژوهش، روش شبه آزمایشی‌ با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل مورد استفاده قرار گرفته است. نمونه پژوهش شامل 30 دانش‌آموز بود که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها شامل آزمون یادگیری محقق‌ساخته و آزمون خلاقیت عابدی بود که به عنوان پیش‌آزمون و پس‌آزمون از آنها استفاده شد. تدریس دانش‌آموزان گروه آزمایش به مدت 11 جلسه، طی 6 هفته، با تلفیق آموزش الگوی حل‌مساله با اصول سازنده‌گرایی و تدریس گروه گواه به روش مرسوم انجام گرفت. به منظور تحلیل داده‌ها، از آمار توصیفی شامل میانگین و انحراف استاندارد و از آمار استنباطی، تحلیل کوواریانس چند متغیری و آزمون تعقیبی lsd، استفاده کردیم.      یافته ها: یافته‌ها نشان داد که تلفیق الگوی حل مساله با اصول سازنده‌گرایی در افزایش میزان یادگیری ( 5/286f=  ،    0001/0 p=)، مولفه سیّالی تفکر خلاق( 91/143f=  ،    0001/0 p=)، مولفه انعطاف پذیری تفکر خلاق ( 59/15=f  ،    001/0 =p) و مولفه بسط تفکر خلاق( 64/35=f=  0001/0، p) موثر بوده و معنادار است، اما در افزایش مولفه ابتکار تفکر خلاق( 997/0=f  ،    328/0= p) معنادار نبوده است.      نتیجه گیری: تلفیق آموزش الگوی حل‌مساله با اصول سازنده‌گرایی از امتیازات هر دو رویکرد استفاده کرده است. یافته‌های پژوهش بیانگر این است که این تلفیق بر میزان یادگیری و مولفه‌های تفکر خلاق (سیّالی، انعطاف پذیری، بسط) به غیر از مولفه ابتکار تفکر خلاق، موثر و معنادار است و می‌توان از تلفیق آموزش الگوی حل‌مساله با اصول سازنده‌گرایی در کلاس‌های درسی استفاده کرد.

Designing and Implementation of Blending of Problem Solving Instructional Model with Constructivism’s Principles and the Study of Its Effect on Learning and Creative Thinking

Abstract      Background: Educational system has an important role in educating future community makers. One of the most important components of educational system which should be considered in the twentyfirst century among future community makers is deep learning and creative thinking.      Purpose: This paper aimed to design and implement a blending of problem solving instructional model with constructivist principles and the study of its effect on learning and creative thinking.      Method: In this research, a quasiexperimental method (pretest and posttest design with control group) was used. Sample of this research was 30 students that were selected by using cluster sampling method. Data collection tools were included researchermade learning test and Abedi creativity questionnaire, were used as a pretest and posttest. Experimental group was taught in 11 sessions, during 6 weeks by using combined problem solving instructional model with Constructivist principles and control group was taught by using traditional method. In order to analyze obtained data, descriptive statistics, consisting of mean and standard deviation, was used. Furthermore, inferential statistics, multivariable covariance plan and LSD follow up test was used.      Results: The results showed that blending of problem solving instructional model with constructivist principles has a significant effect on learning ‌(F=286.5, P=0.0001), fluency aspect of creative thinking (F=143.91, P=0.0001 ), flexibility aspect (F=15.59, P=0.001) and elaboration aspect of creative thinking (F=35.64, P=0.0001), but there was no meaningful effect on originality aspect of creative thinking.      Conclusion: According to the results, it could be said that by blending problem solving instructional model with constructivist principles, one can take advantage of both these approaches. Founding of this research was showed that this blending has a meaningful effect on learning and aspects of creative thinking (fluency, flexibility and elaboration) and there was no effect on originality aspect. Thus, this method can be used in classroom and school as an effective method.