نظریه زمینه‌ای تدریس خلاق: رویکردی فرهنگی به تدریس در آموزش عالی

زمینه: ما هم اکنون در آستانه عصر شتابندگی تاریخ هستیم. ازاین‌رو، به‌کارگیری روش‌های تدریس خلاق از ضرورت‌های نظام آموزش عالی محسوب می‌شود.هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی فرهنگ تدریس خلاق در آموزش عالی است. روش پژوهش: روش اصلی این پژوهش رویکرد کیفی نظریه زمینه‌ای است. میدان تحقیق دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی مشهد و دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد است. ابزار اصلی پژوهش حاضر مصاحبه نیمه ساختاریافته است. مشارکت‌کنندگان اصلی این پژوهش هفت نفر از اعضای هییت علمی هستند. داده‌های گردآوری شده از طریق روش کدگذاری اشتراوس و کوربین تحلیل شد و برای اعتباریابی یافته‏‌ها از معیارهای چهارگانه منسوب به گابا و لینکلن استفاده شد.یافته‏‌ها: نتایج تحقیق نشان داد که خلاقیت یک هنجار مرسوم در فرهنگ تدریس تلقی نمی‌شود. در این رابطه برخی از عوامل مثل باورهای ذهنی استاد دربار‌ه دانشجو، تدریس، یادگیری، ارزشیابی و ارتباط با دانشجو و همچنین عوامل مربوط به ویژگی‌های دانشجو مثل وابستگی به استاد به ایجاد پدیده‌محوری پژوهش (هنجار نبودن تدریس خلاق) منجر شده است.نتیجه‌گیری: هنجارنبودن تدریس خلاق تحت تاثیر برخی از شرایط نظیر سیاست‌های انگیزشی دانشگاه، سیاست‌های ارزشیابی از تدریس، سیاست‌های آموزش استادان، حجم زیاد فعالیت اعضای هییت‌علمی، مقررات آموزشی، کمبود امکانات، ویژگی‌های شخصیتی استادان و دانشجویان، ضعف در دانش اعضای هییت علمی و شیوه‌های تدریس فعلی، هنجارها و ارزش‌های حاکم بر دانشگاه قرار دارد. برای بسترسازیِ تدریس خلاق در آموزش عالی توجه به متغیرهای فرهنگی بسیار تعیین کننده است.