بررسی خلاقیتِ ریاضیِ دانش‌آموزانِ پایه‌ی دهم با استفاده از طرح مساله‌ بازپاسخ در موقعیت‌های ساختاریافته

زمینه: در بحث بُروز و ارتقاء خلاقیت، قطعاً فرایندهایِ محرک و پرورش‌دهنده‌ی خلاقیت و همچنین اندازه‌گیریِ خلاقیت، نقش مهمی ایفا می‌کنند. به اعتقادِ بسیاری از محققان آموزشِ ریاضی، طرح مساله‌ی ریاضی و تدریس با رویکرد بازپاسخ، فرایندهایی مهم برای تحریک، رشد و سنجشِ خلاقیتِ ریاضی به‌شمار می‌روند.هدف: این پژوهش بررسی و اندازه‌گیریِ خلاقیتِ ریاضیِ دانش‌آموزان پایه‌ی دهم با استفاده از طرح مساله‌ی بازپاسخ در موقعیت‌های ساختاریافته است.روش: پژوهش حاضر به روش توصیفی از نوع زمینه یابی انجام شده است .جامعه‌ی آماریِ در دسترس، تعداد 158 نفر از دانش‌آموزانِ پایه‌ی دهم مدارس استعدادهای درخشانِ شهرستان‌های ورامین، قرچک و پاکدشت در جنوب‌شرقی استان تهران در سال تحصیلیِ 1400 1399 بوده‌اند. برای گردآوری داده‌ها، از یک آزمونِ محقق‌ ساخته، شامل دو سوالِ طرح مساله‌ی بازپاسخ در موقعیت‌هایی ساختاریافته (استویانوا و الرتون)، استفاده شده است. رواییِ آزمون توسط اساتید آموزش ریاضی و دبیران مجربِ ریاضی مورد تایید قرار گرفت. ضریب الفای کرونباخِ سوالات آزمون، 0.71 و 0.82 محاسبه شدند که این مقادیر، وضعیت مناسبی را در مورد پایایی آزمون نشان می‌داد.یافته ها: نتیجه‌ی آزمون، نمره‌ی خلاقیتِ ریاضیِ دانش‌آموزانِ پایه‌ی دهمِ مدارس استعدادهای درخشان عددِ 0.2082 را نشان داد. نتیجه‌ی پژوهش نه تنها حاکی از آن بود که دانش‌آموزان پایه‌ی دهم از سطح خلاقیتِ ریاضیِ پایینی برخوردار هستند، بلکه بر عدم وجود یا ناکافی بودنِ موقعیت‌های مواجهه‌یِ این دانش‌آموزان با فعالیت‌ها و تکالیفِ تقویت‌کننده‌یِ خلاقیت ریاضی، از جمله طرح مساله و تکالیفِ بازپاسخ، در کلاس‌های درسِ ریاضی تاکید داشت.نتیجه گیری : لازم است برای دانش آموزان فرصت‌های کافیِ مواجه شدن با تکالیفِ طرح مساله و فرایند مسائل بازپاسخ فراهم شود.