مقایسه تاثیر آموزش مهارت‌های وسعت‌بخشی تفکر و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی بر خلاقیت(سیالی، ابتکار، انعطاف‌پذیری، بسط) دانش‌آموزان

هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه تاثیر آموزش مهارت‌های وسعت‌بخشی تفکر و را‌هبردهای یادگیری خودتنظیمی بر خلاقیت(سیالی، ابتکار، انعطاف‌پذیری، بسط) دانش‌آموزان انجام گرفت. روش: روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون و پیگیری با دو گروه آزمایش و یک گروه گواه بود.جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان دختر پایه اول دوره متوسطه دوم شهر خرم‌آباد در سال تحصیلی 97-1396 به تعداد 1353 نفر بود که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای حجم نمونه برابر با 45 نفر انتخاب گردید و در دو گروه آزمایش و گروه گواه (هر گروه 15 نفر ) به صورت تصادفی جایگزین شد. پس از آن، دانش‌آموزان گروه آزمایش اول تحت آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی و دانش‌آموزان گروه آزمایش دوم تحت آموزش مهارت‌های وسعت‌بخشی تفکر قرار گرفتند، در این زمان دانش‌آموزان گروه گواه هیچ‌گونه آموزشی دریافت نکردند. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه خلاقیت تورنس(1966) استفاده شد. در نهایت برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل کوواریانس چند‌متغیره با استفاده از نرم‌افزار spss استفاده شد. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که هم در مرحله پس‌آزمون و هم در مرحله پیگیری، آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی توانست بر خلاقیت به‌طور کلی تاثیر معناداری بگذارد و در مرحله پس‌آزمون برای سه خرده‌مولفه سیالی، انعطاف‌پذیری و بسط تاثیر معناداری داشته و در مرحله پیگیری تنها برای خرده‌مولفه بسط تاثیر معناداری داشت؛ همچنین نتایج نشان داد که آموزش مهارتهای وسعت‌بخشی تفکر توانست در مرحله پس‌آزمون بر خرده‌مولفه‌های انعطاف‌پذیری و بسط تاثیر معنادار داشته باشد اما این تاثیر در مرحله پیگیری پایدار نشد. از طرفی هم، نتایج نشانگر آن بود که آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی در مقایسه با آموزش مهارت‌های وسعت‌بخشی تفکر، تاثیر بیش‌تری بر خلاقیت به‌طور کلی و خرده‌مولفه بسط داشت(p<0/05). نتیجه‌گیری: بنابراین می‌توان گفت که آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی و مهارت‌های وسعت‌بخشی تفکر می‌تواند باعث افزایش میزان خلاقیت دانش‌آموزان شود.

The comparison effect of extensively thinking skills and selfregulation learning strategies training on creativity (fluidity, initiative, flexibility, expansion) of students

Aim: The purpose of this study was to comparison effect extensively thinking skills and selfregulation learning strategies training on creativity (fluidity, initiative, flexibility, expansion) of students. Method: The research method was semi experimental with pre and posttest plan and following was done with two experimental groups and one witness group. The statistical population of this study consisted of all female primary school students of Khorramabad Secondary School in the academic year of 20162017 in 1353 individuals. The sample size was 45 people selected by multistage cluster sampling method. In two groups and evidence (each group of 15) was randomly replaced. After that, the students of experiment group were instructed self regulation learning strategies and extensively thinking skills thought, at this time, the control group students did not receive any training. The Torens crew questionnaire (1966) was used to collect data; finally, for analysis of data, covariance analysis was used using SPSS software. Results: The findings showed that in the posttest and followup stages, the training of selfregulation learning strategies could affect general creativity and all its minor components, except for the subcomponent of the initiative in the posttest and in the followup phase only for the subcomponent of the expansion of the effect meaningful; also, the results showed that the training of broadbased thinking skills could have a significant effect on the subcomponents of flexibility and expansion in the posttest stage, but this effect was not sustained in the followup phase. On the other hand, the results indicated that the teaching of selfregulation learning strategies in comparison with the broadening of thinking skills had a greater impact on overall creativity and subcomponents (P<0.05). Conclusion: Therefore, it can be said that teaching selfregulation learning strategies and extensive thinking skills can increase students’ creativity.