وزلی سمن و نظریه علی- مکانیکی تبیین علمی

نظریه علّی مکانیکی تبیین علمی که توسط وزلی سمن، از فلاسفه علم بسیار مشهور، در سال 1984 مطرح شد، یکی از مدل هایی است که به عنوان جانشین برای مدلِ دیدگاه رایج تبیین علمی (یعنی تبیین قیاسی قانونی کارل همپل که به دلیل حذف علیت بسیار مورد توجه تجربه گرایان بود) ارائه شده است. سمن که در ابتدا نظریه آماری تبیین را مطرح کرده بود، برای پاسخگویی به تعدادی از مثال های نقض، همانند مثال نقض مشهور باران و فشارسنج، دیدگاه جدیدی را مطرح میکند که برخلاف دیدگاه کارل همپل، و هم راستا با سنت ارسطویی، مبتنی بر علّیت و آشکار کردن ساختار علّی (نه رویدادها بلکه) فراگردها است. او برای شرح رویکرد خاصش به تبیین علمی، نیاز به معیاری دارد تا بوسیله آن فراگردهای علّی را از غیرعلّی تشخیص دهد. اولین معیاری که سمن معرفی میکند مبتنی بر این واقعیت است که فراگردهای علّی قادر به انتقال علامتی هستند که بر بخشی از ساختار آن فراگرد نقش میبندد. امّا این معیار همیشه قادر به تشخیص درست فراگردهای علّی از غیر علّی نیست. در این مقاله ابتدا نظریه‌ی سمن را توضیح داده و سپس با تمرکز بر معیار خاص او برای تشخیص فراگردهای علّی، معایب و مزایای نظریه او را مورد بررسی قرار می دهیم

wesley salmon and causal-mechanical model of scientific

the causal mechanical theory of scientific explanation, which was firstly proposed in 1984 by one of the most famous philosophers of science, wesleysalmon, is an alternative model presented for hempel’s deductive nomothetic model of scientific explanation, i.e. d-n model, which was highly consideredamong empiricists due to omission of causality . salmon, who initially proposedthe statistical theory of explanation, in order to respond to a number of hempel’s counter examples , such as the famous raining and barometer , in contrary tokarl hempel’s, and in accord with aristotelian tradition, proposed a new model of scientific explanation based on causality and revealing the causal structureof processes and not events. in order to describe his approach to scientific explanation,he used a method for distinguishing causal processes from pseudoprocesses . the method introduced by salmon is based on the fact that causalprocesses are capable of transmitting a mark that affects on part of structure ofsaid process. but the method is not always able to correctly distinguish causalfrom pseudo processes. in this article, i firstly describe salmon’s idea and hisfamous model, then by focusing on his method for detecting causal processes, iexamine the advantages and disadvantages of his theory.