اثربخشی بسته توانمندسازی روان ‌شناختی والدین بر عواطف مثبت و منفی نوجوانان با تعامل والد- فرزندی ناکارآمد

پژوهش حاضر با هدف تدوین بسته توانمندسازی روان‌شناختی والدین و ارزیابی اثربخشی آن بر عواطف مثبت و منفی نوجوانان با تعامل والد- فرزندی ناکارآمد انجام گرفت. روش پژوهش حاضر در بخش کیفی، تحلیل مضمون به روش قیاسی و در قسمت کمّی نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری را نوجوانان با تعامل والد- فرزندی ناکارآمد شهر تهران در سال تحصیلی 99-1398 و والدین آنان تشکیل دادند. جهت اجرای پژوهش حاضر تعداد 40 نوجوانان با تعامل والد- فرزندی ناکارآمد با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه قرار گرفتند (هر گروه 20 نفر). والدین نوجوانان حاضر در گروه‌ آزمایش بسته توانمندسازی روان‌شناختی (10 جلسه) را طی دو و نیم ماه دریافت کردند. پس از شروع مداخله 4 نفر در گروه آزمایش و 3 نفر در گروه گواه از ادامه حضور در پژوهش انصراف دادند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه رابطه والد- فرزندی (فاین، مورلند و شوبل، 1983) و پرسشنامه عواطف مثبت و منفی (واتسون، کلارک و تلگن، 1988) بود. داده‌های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس آمیخته توسط نرم‌افزار آماری spss23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بسته توانمندسازی روان‌شناختی از نظر متخصصان دارای روایی محتوایی کافی است. همچنین این بسته بر عواطف مثبت (f=67.56; eta=0.65; p<0001 ) و منفی (f=51.37; eta=0.61; p<0001) نوجوانان با تعامل والد- فرزندی ناکارآمد تاثیر داشته است. بر اساس یافته‌های حاصل از پژوهش حاضر، بسته توانمندسازی روان‌شناختی با بهره‌گیری از  انعطاف‌پذیری روانی، آموزش سبک فرزندپروری بهنجار و  مشارکت هیجانی با فرزند به عنوانی روشی کارآمد در جهت افزایش عواطف مثبت و کاهش عواطف منفی نوجوانان با تعامل والد- فرزندی ناکارآمد مورد استفاده قرار داد.

effectiveness of parents’ psychological empowerment package on the positive and negative emotions of the adolescents with inefficient parent-child interaction

the present study was conducted to codify parents’ psychological empowerment package and evaluate its effectiveness on the positive and negative emotions of adolescents with inefficient parent-child interaction. the research method of the present study was thematic analysis through a comparative method in the qualitative part and quasi-experimental with a pre-test, post-test, control group design, and two-month follow-up period in the quantitative part. the statistical population included adolescents with inefficient parent-child interaction in the city of tehran who were selected through the purposive sampling method and randomly accommodated into experimental and control groups (each group of 20 people). the adolescents’ parents in the experimental group received ten sessions of psychological empowerment package during two-and-a-half months. 4 people in the experimental group and 3 in the control group quit participating in the study. the applied questionnaires in this study included the parent-child relationship questionnaire (fine, moreland, schwebel, 1983) and the positive and negative emotions questionnaire (watson, clark, tellegen, 1988). the data from the study were analyzed through the mixed anova method via spss23 statistical software. the results showed that the psychological empowerment package enjoys suitable content validity from the experts’ viewpoint. moreover, this package has had an effect on the positive (f=67.56; eta=0.64; p<0001) and negative emotions (f=51.37; eta=0.61; p<0001) of adolescents with inefficient parent-child interaction. according to the findings of the present study, the psychological empowerment package can be used as an efficient method to increase positive emotions and decrease negative emotions in adolescents with inefficient parent-child interaction through employing mental flexibility, training normal parenting style, and emotional participation with the child.